بررسی سه روش ارزیابی و رتبه بندی پروژه های حمل و نقل

یکی از وظایف اصلی سازمانهای در ارتباط با برنامهریزی شهری، تهیه طرح بلند مدت حمل و نقل و برنامه بهبود حمل و نقل منطقهای است. تصمیمگیری در زمینه پروژه های حمل و نقل کار دشواری است چرا که شامل اهداف چندگانه و اغلب متناقض میباشد که نمی توانند با یک واحد عددی اندازه گیری شوند. پروژه های حمل و نقل تاثیر متفاوت بر عملکرد شبکه می گذارند و همچنین هزینه مالی و تاثیر اقتصادی و زیست محیطی متفاوتی دارند. برای احداث راه ها و کمان های جدید در یک شبکه به طور سنتی معیارهای عملکردی محلی، بدون توجه به تاثیر پروژه ها به کل شبکه در نظر گرفته می شود، در صورتی که وضعیت کل شبکه برای گردانندگان سیستم حایز اهمیت است و همواره بین سرمایه موجود و سرمایه مورد نیاز اختلاف وجود دارد. بنابراین رتبه بندی و انتخاب پروژه برتر بسیار حایز اهمیت است. در این پژوهش سه مورد از روش های تصمیم گیری چند معیاره تحت عناوین ثبات سفر شبکه1 ، تصمیم گیری چند معیاره یکپارچه2 و یکپارچه ساختن مدل تقاضای سفر و تحلیل منفعت- هزینه3 مورد بررسی قرار میگیرد. نتیجه حاکی از آن است که جهت رتبهبندی مناسب پروژه ها باید جنبه های مهمی از طراحی شبکه و روابط فضایی مانند اتصال شبکه، توپولوژی شبکه و تخصیص ترافیک پویا و رفتار مسافران در نظر گرفته شود در صورتی که روشهای سنتی تنها وابسته به عملکرد حجم پایه و محلی هستند. همچنین ارزیابی و رتبه بندی تک پروژه ها و گروه پروژه ها غیر شهودی می باشد بدین معنی که منفعت گروه پروژه ها (میزان بهبود شرایط شبکه) از جمع منفعت تک پروژه ها به دست نمی آید.

Keywords:

ارزیابی و رتبه بندی پروژه ها , ثبات سفر شبکه , تصمیم گیری چند معیاره یکپارچه , تحلیل منفعت- هزینه