زیست ردیابی آلودگی فلزات سنگین بر روی درختان بلوط در جنگل تحقیقاتی ایلام

آلودگی اکوسیستم های گیاهی به فلزات سنگین یکی از مهمترین مباحثی است که در سال های اخیر به آن توجه ویژه ای شدهاست و مطالعات متعددی در این زمینه صورت گرفته است چراکه اکوسیستم ها به طور طبیعی دریافت کننده نهایی فلزاتسنگین هستند. جنگل بلوط زاگرس یکی از با استعدادترین اکوسیستم های جهان و در عین حال از جمله اکوسیستم هاییهستندکه تحت تاثیر این آلاینده ها قرار دارند. با توجه به اهمیت ویژه اکوسیستم جنگل بلوط به ویژه در استان ایلام، پژوهحاضر به منظور ارزیابی ماهیت ریزگردها برای داشتن فلزات سنگین و چگونگی تغییرات آنها در خاک و بر و شاخه درختبلوط (برودار) در رویشگاه حاج بختیار استان ایلام انجام شده است. به منظور ارزیابی قابلیت این رویشگاه در جدب فلزاتسنگین (سرب، نیکل ،کادمیوم و روی) از طریق زیست ردیابی در مورد اثرات آلاینده ها بر خشکیدگی درختان بلوط، اینتجزیه و تحلیل توانست بینشی هرچند اندک در اختیار ما قرار دهد. در این مقاله، پایش آلودگی گرد و غبار برمبنای سمیتبالقوه فلزات سنگین موجود در خاک, بر و شاخه درختان بلوط در جنگل تحقیقاتی ایلام انجام شده و غلظت چهارعنصرخاص روی, سرب, نیکل و کادمیوم در نمونه های سالم و ناسالم با یکدیگر مورد مقایسه قرار گرفته است. نتایج بیانگر آنبود که تمامی چهار عنصر جذب شده توسط برگ درختان سالم و در حال خشکیدن بلوط طی اوایل بهار تا اواخر تابستانافزایش یافتند و تفاوت آنها در سطح اطمینان 95 درصد معنی دار بود. بین نمودارهای غلظت عناصر مورد بررسی در نمونهبرداری های انجام شده با نمودارهای هم آلاینده که از داده های گرد وغبار در شرایط مجاز و بحرانی تهیه شده، همسویی وتقارن دیده شد. نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب است که توفان های گرد و غبار می تواند در کاهش مقاومت درختان بلوط دربرابر خشکیدگی, همراه با سایر عوامل تنش زای دیگر از جمله تغییرات آب و هوایی، خشکسالی، هجوم آفات، چرای دام و. . .نقش داشته باشد.

Keywords:

ایلام , جنگل حاج بختیار , زیست ردیابی , عناصر سنگین , گرد و غبار