تعیین روش حفاری و تحکیم تونل سرریز سد کوثر با استفاده از مدلسازی فیزیکی

در تونل سرریز سد کوثر،پرتال های ورودی و خروجی از نواحی سنگ های هوازده ، با ترک خوردگی بالا عبور می کنند. مشخصه های مقاومت و تغییر شکل این نواحی هوازده پایین تر از مشخصه های توده سنگ اصلی بوده و انتظار می رفت پس از حفاری تونل، تغییر شکل های قابل توجهی در توده سنگ بوجود آمده و سبب افزایش فشار بر روی پوشش بتنی پرتال گردد. لذا در اجرای پروژه کوثر یکی از مسائل مهم، تامین پایداری توده سنگ و اجرای سیستم تحکیم بهینه در تونل سرریز و بخصوص مقطع خروجی آن بوده که مطالعات و تحقیقات وسیعی را می طلبید. به منظور انجام بررسی های تجربی ومطالعات هرچه واقع بینانه تر و منطبق بر شرایط اجراء مدل های فیزیکی از تونل سرریز و پرتال خروجی آن با استفاده از مواد معادل ساخته شد که تحت اثر بارهای استاتیکی (و دینامیکی) در مقاطع عرضی و طولی، مورد آزمایش قرار گرفته و تغییر شکلهای حاصله ثبت گردید. علاوه بر آن تحلیل کامپیوتری مدلهای ریاضی مراحل مختلف حفاری و تحکیم تونل (در گزینه های مختلف) به روش اجزا محدود نیز انجام شد که نتایج حاصله مطابقت خوبی را با نتایج آزمایش مدلها نشان دادند. در این مقاله ضمن بیان مراحل مختلف طراحی و ساخت مدل های فیزیکی و آزمایشات انجام شده بر روی آنها به تحلیل کامپیوتری گزینه های مختلف تحکیم تونل و نتایج بدست آمده از آنها پرداخته و بر این اساس روش بهینه حفاری و تحکیم تونل ارائه می گردد.