اثر بخشی کاربرد مدل اعتقاد بهداشتی بر بیماران دیابتی : یک مقاله مروری در ایران

مقدمه: دیابت یکی از بیماری های مزمن است که با شیوع و بروز بالای جهانی همراه است. مدل اعتقاد بهداشتی یکی از مدل های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت است که به طور عمومی به قصد بررسی یا توضیح رفتارهای مرتبط با سلامتی استفاده می شود. این مدل دارای 6 جز اصلی است که عبارتند از : تهدید درک شده، حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، موانع درک شده و راهنمای عمل. هدف از انجام این مطالعه مروری بر مقالات انجام شده بر روی بیماران دیابتی با کاربرد اعتقاد بهداشتی و بررسی اثر بخشی مدل است. روش کار: این مطالعه مروری درنتیجه جستجو در پایگاه های اطلاعاتی sid,magiran,iranmedex,google scholar از فروردین ماه سال 1386 تا اسفند ماه سال 1396 با کلید واژه های دیابت و مدل اعتقاد بهداشتی بود که که حدود 90 مقاله به دست آمد و 30 مقاله مورد بررسی قرار گرفت. ذیافته ها: اکثر مطالعات حاکی از این بود که به کارگیری مدل اعتقاد بهداشتی ابزاری اثر بخش برای پیش بینی رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی می باشد.همچنین اثربخشی مدل اعتقاد بهداشتی در آموزش رژیم غذایی به بیماران دیابتی مورد تایید قرار گرفت. و مطالعات نشان داد که مدل اعتقاد بهداشتی می تواند علل ضعف انجام پیاده روی را پیشگویی کند و به عنوان چهارچوبی جهت اجرای مداخلات آموزشی به منظور کنترل بیماری دیابت مورد استفاده قرار گیرد و تدوین برنامه آموزش پیاده روری بر اساس این مدل برای بیماران دیابتی اثر بخش و سودمند است.همچنین مطالعات کارایی مدل اعتقاد بهداشتی در اتخاذ رفتارهای مراقبت از پا را در بیماران دیابتی مورد تایید قرار داد. نتیجه گیری: مدل اعتقاد بهداشتی به عنوان مدلی کارآمد و اثر بخش بروری جنبه های مختلف خود مراقبتی بیماران دیابتی مثل، تغذیه، پیاده روی، مراقبت از پای دیابتی می تواند مورد استفاده قرار گیرد و پیشنهاد می شود در کنار آموزش های سنتی مداخلات آموزشی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی نیز برای تغییر رفتار بیماران دیابتی انجام گیرد.

Keywords:

بیماران دیابتی , مدل اعتقاد بهداشتی , ایران