کاربرد تحلیل گفتمان انتقادی در ترجمه از عربی به فارسی

رویکرد گفتمانی برخلاف نگرش متن محور، به همه عوامل موثر در شکل گیری معنا در متن توجه میکند و علاوه بر جنبه های زبانی متن، بافت موقعیتی و درکل فرازبان را نیز در نظر میگیرد. در نوع انتقادی این رویکرد، به ایدیولوژی و روابط قدرت به عنوان عامل جهت دهنده به متن توجه می شود. چنین رویکردی، برخلاف نگرش جزیی نگر متن محور، شناختی همه جانبه از متن به مترجم می دهد. بر این اساس، نگارنده در مقاله حاضر، کوشیده با روش استنادی تحلیلی کاربرد رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی در ترجمه متون عربی به فارسی را تبیین کند؛ بنابراین، با فرضیه اصلی عدم کارآمدی نگرش متن مدار و کارآیی تحلیل گفتمان انتقادی در انتقال جنبه های پنهان متن، مطلب را دنبال کرده و با تحلیل و ترجمه نمونه هایی از متون معاصر عربی، کوشیده است فرضیه را ثابت کند. در پایان، این نتیجه کلی حاصل شده است که از رهگذر تحلیل گفتمان انتقادی، علاوه بر روشن شدن جنبه های کاربردشناختی متن و به ویژه بافت موقعیتی آن، ایدیولوژی موجود در متن به عنوان عامل جهت دهنده کلی آن نیز آشکار می شود و مترجم با درنظر گرفتن معانی فرامتنی، متن مقصد را با به کارگیری سبک متناسب سامان می دهد.

Keywords:

تحلیل گفتمان انتقادی , ترجمه , رویکرد گفتمانی , نگرش متن محور , ایدیولوژی