تشابه تکاملی برخی خاک های جنگلی

شناسایی و بررسی تکامل خاک ها از پایه های اصلی مدیریت خاک ها می باشد. تحقیق حاضر با بررسی 30 خاک رخ تحت شرایط محیطی مختلف در جنگل های ارسباران سعی بر یافتن خاک هایی با تشابه تکاملی یکسان دارد تا با توصیه مدیریتی یکسان برای چنین نواحی سهولت مدیریت جنگل برپایه اطلاعات خاک شناسی را فراهم سازد. در این راستا رده بندی خاک های مطالعه شده با استفاده از نتایج مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی انجام و شاخص تکامل خاک هاردن برای خاک های مذکور محاسبه شد. نتایج حکایت از حضور چهار رده خاک انتی سول، اینسپتی سول، مالی سول و آلفی سول با خانواده های مختلف در منطقه داشت که شاخص هاردن نیز سیر تکاملی افزایشی آنها را به ترتیب ذکر شده و در تطابق با منطق رده بندی نشان داد. بررسی کیفی تکامل خاک های یاد شده بیان گر تفاوت آنها با تحلیل نوع فرآیندهای خاک سازی روی داده در تشکیل هر یک از خاک ها بود. مقایسه آماری شاخص تکامل خاک هاردن با بیان وجود تفاوت معنی دار بین خاک های انتی سول و آلفی سول تفاوت اساسی در فرآیندهای خاک ساز این دو خاک را تایید نمود. خاک های اینسپتی سول و مالی سول اگرچه با دو خاک دیگر از نظر تکامل تفاوت معنی داری داشتند لیکن اختلاف کمی میزان تکامل بین آنها با وجود معدود فرآیندهای خاک سازی متفاوت معنی دار نبود که علت آن را می توان در شدت فرآیندهای خاک ساز روی داده دانست. به طور کلی سه فاکتور نوع، تعداد و شدت فرآیندهای خاک سازی عوامل دخیل در تفاوت تکاملی خاک ها شناخته شد. در منطقه مطالعه شده به دلیل عدم تفاوت معنی دار تکامل خاک های اینسپتی سول و مالی سول توصیه به مدیریت جنگل مشابه برپایه تصمیم گیری های مستحکم بر اطلاعات خاک شناسی در نواحی با این دو نوع خاک گردید در حالی که سایر نواحی نیازمند مدیریت های متفاوتی هستند.

Keywords:

ارسباران , تکامل خاک , شاخص هاردن , فرآیند خاک سازی