حقیقت وحی رسالی از دیدگاه ابن سینا و مقایسه آن با آموزه های قرآنی

مطابق آموزه های قرآنی، وحی رسالی کلام الهی است که به انتخاب ویژه خداوند، به طور خاص برانبیا نازل می شود؛ ازاین رو، اثبات وحی رسالی به عنوان ویژگی اختصاصی انبیا، از مهم ترین مباحثحوزه وحی است. ابن سینا ازجمله اندیشمندانی است که با طرح دو امتیاز ویژه در انبیا عقلقدسی و خیال قوی و نیز تاکید بر اذن خدا در تحقق وحی، سعی کرده است تا مجرای اطلاعاتیویژه ای را برای انبیا اثبات کند. عقل قدسی به عنوان ظرفیت عقلی مختص به انبیا، امکان ارتباطبی واسطه نبی با عقل فعال (وحی کلی) را فراهم می کند و خیال قوی نیز قابلیتی است که نفس نبیبه کمک آن به نفوس فلکی اتصال می یابد (وحی جزیی) و در اثر آن به تمامی جزییات مربوط بهعالم ماده علم پیدا می کند. همچنین به کمک این قوه است که فرشته وحی را می بیند و کلام الهیرا می شنود. به نظر می رسد که دیدگاه ابن سینا در مواردی مانند مرتبط دانستن قوه قدسیه باحدس، منحصرساختن ارتباط وحیانی در ارتباط نبی با عقل فعال و نیز نقش قوه خیال درصورت بندی وحی جزیی، با اشکالاتی مواجه است. درضمن، وی نتوانسته است تمایز قاطعی رامیان وحی به انبیا با معارفی که صاحبان کرامات و اولیای الهی به آن دست می یابند، به اثبات رساند.

Keywords:

ابن سینا , وحی رسالی , عقل قدسی , حدس , عقل فعال , خیال , نفوس فلکی