شبهه حکمیه در فقه و حقوق ایران

شبهه حکمیه، عبارت است از این که انسان بر اثر نا آگاهی به اوامر و نواهی قانونگذار و یا در نتیجه درک و تفسیر نادرست از مقررات قانونی مرتکب جرمی شود، که در صورت علم به حکم واقعی از ارتکاب آن پرهیز می کرد. لذا شبهه حکمیه در اثر درک و تفسیر نادرست از مقررات قانونی ایجاد می شود. اشتباه حکمی، گاهی ناشی از جهل به قانون است و گاهی ناشی از تفسیر قانون می باشد. در این تحقیق به بررسی شبهات بخصوص شبهه حکمیه پرداخته شده است. بنابراین شبهات حکمیه به علت، فقدان نص (نبودن روایتی)، اجمال نص و تعارض دو نص (دو روایت) ایجاد می شوند، همانطور که شبهات موضوعیه به علت اشتباه در موضوع و امر خارجی ایجاد می شود. تحقیق حاضر به صورت توصیفی تحلیلی و با هدف بررسی شبهه حکمیه در فقه و حقوق ایران انجام پذیرفته است.

Keywords:

شبهه , شبهه حکمیه , شبهه موضوعیه , قاعده درء , قاعده طهارت