احیاء جاده ابریشم و نقش آن در توسعه تجارت بازارهای اسلامی (مسیر تهران - مشهد)

راه نخستین و طبیعی ترین وسیله ارتباطی میان انسانها است که بدون آن حرکت و چرخش اقتصادی واجتماعی ممکن و میسر نیست. محققان راه را،آغاز تمدن و مدنیت بشر می دانند. انسان های اولیه با نشانه گذاری در کوه ها و سنگ ها و درختان، مسیرهای باریک و پرپیچ و خم را ایجاد می کردند که با پیدایش و توسعه شهرها، اساس زندگی شهری را دستخوش تغییر وتحولات بسیاری نمود.با تحول جامعه ها و گذر از مرحله ی پیش تاریخی، راهها نیز از حالت ابتدایی در آمدند و هماهنگ با پیشرفت و کارآیی دیگر نهادهای اجتماعی، پیشرفت و تکامل یافتند و در این میان کسانی هم شرق و غرب عالم رادر جست وجوی را ههای تازه ای برای زندگی بهتر کاویدند و با روش هایی متفاوت به دستاوردهای مشترکی نایل شدند که دستمایه قرن ها ارتباط مسالم تآمیز انسان با انسان و انسان با طبیعت شد. و موجب پیدایش راه های طولانی و مهمی شد و آن را چنان هموار کرد که منجر به پیدایش راه های مشهوری چون جاده ابریشم شد. مبادلاتی که در طول راه ابریشم صورت می گرفت عمدتا" اقتصادی بود و به کالاهای کشاورزی، صنعتی، صنایع دستی و معدنی تعلق داشت، اما داد و ستدهای اقوام مختلف، صرفا به این حوزه خاص محدود نمی شد، بلکه تبادلات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیز دستاورد این طی طریق طولانی و مداوم بود که هرگز نباید از دید مخفی بماند. شبکه راه های مسیر تهران – مشهد(جاده خراسان) و انطباق آن با جاده ابریشم به عنوان یکی از قدیمی ترین جاده های دنیا و از جاذبه های ارزشمند این منطقه است. در این مقاله سعی شده است با بررسی این مسیر از پیش از تاریخ تا چند قرن گذشته، به بحث در خصوص تبادلات تجاری و روابط اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی آن و همچنین ارائه راهکارهای احیاء جاده ابریشم و تاثیرات آن در جلب جهانگردان بپردازیم. تا مسئولین و برنامه ریزان ملی منطقه ای بتوانند با بهره گیری از آن علاوه بر سود سرشار حاصل از گردشگری با ایجاد اشتغال و توسعه و گسترش تفاهم و تجارت کشورهای اسلامی را فراهم سازند.