بررسی تقابل ها در نی نامه مولانا از دیدگاه نشانه شناسی

زبان عرفان زبان نشانه هایی است که گاه در تقابل با هم قرار دارند و گاهی با هم همپوشانی دارند. درک این تقابلها مستلزم درک دلالت نشانه های دیگری است که درون متن، در رابطه ای تنگاتنگ با هم، کلیتی واحد را تشکیل میدهند؛ بنابراین فهم مصداق هر یک از جفت های متقابل در خارج از متن امکان پذیر نخواهد بود. هجده بیت آغازین مثنوی مولانا (نی نامه) از تجربهای درونی حکامت میکند که منجربه حضور نشانه هایی تامل برانگیز میشود. در این مقاله بر اساس مبانی نشانه شناسی، که بیش از هر چیز به متن و روابط عناصر آن با یکدیگر پایبند است، دلالت جفتهای متقابل با نظر به کل ساختار متن و نشانه های دیگر آشکار شده و خوانشی متفاوت از نی نامه ارایه گردیده است. طبق این خوانش، دلالت نشانه نی و جفتهای متقابلی چون خوشحالان و بدحالان، تن و جان، آتش و باد، زهر و تریاق، هوش و بیهوش و نشانه های دیگر متن متناسب با مضمون عرفانی متن و ارتباط نشانه ها با هم تحلیل شده است.

Keywords:

نشانه شناسی , جفت های متقابل , مثنوی , نی نامه