بررسی تطبیقی ترجمه های مثنوی

از قرن هجدهم میلادی تاکنون مثنوی شریف مولانا جلال الدین بلخی بارها به زبانهای مختلف اروپایی به ویژه زبان انگلیسی، ترجمه شده است. روند ترجمه مثنوی در کنار سایر سروده های مولانا در دو دهه اخیر شتاب بیشتری به خود گرفته، چنان که هم از لحاظ کمیت و کیفیت و هم از جهت طیف وسیع علاقه مندان و شیفتگان مولانا در اقصی نقاط جهان، جایگاهی منحصر به فرد یافته است. این ترجمه ها البته در یک سطح نیستند. نخستین برگردانهای مثنوی به زبان انگلیسی؛ مانند ترجمه وینفیلد و ویلسون و نیکولسون ؛ از دقت و امانت بیشتری برخوردار بودند و ترجمه های معاصر، باترجیح لفظ بر معنی، به دنبال جذب هر چه بیشتر مخاطباند؛ به گونه ای که برای برخی از آخرین روایت های مثنوی به زبان انگلیسی، مانند: آثار بارکس و هلسینکی ، به جای ترجمه باید از تعبیر بازنویسی استفاده کرد. یکی از جدیدترین آثار خلق شده در زمینه برگردان مثنوی ترجمه منظوم مجددی است این ترجمعه در عین رعایت امانت و انتقال حداکثری مفاهیم مثنوی به دلیل رعایت اسلوب شاعرانه ارتباط بهتری میان مولانا و مخاطب انگلیسی زبان برقرار میکند با این همه رکورد دار برگردان اشعار مثنوی به انگلیسی کولمن بارکس است شاعری آمریکایی که بدون آشنایی با زبان فارسی از طریق دیگر ترجمه ها با چاپ کتب متعدد در شمار گانی خیره کننده اشعار مولانا و به خصوص بسیاری از قطعات مثنوی را به زبان انگلیسی معاصر منتشر ساخته است