کارکرد های قاعده تعلیق الحکم علی الوصف مشعر بالعلیه در تفسیر آیه تطهیر

برابر مدلول ظاهری و ظهور عرفی آیه 33 سوره احزاب (آیه تطهیر)، مفسران مکتب خلافت با نادیده گرفتن سایر قرآین و شواهد، در جهت شمول همسران پیامبر (ص) به عنوان اهل البیت ، به سیاق آیات 28 تا 34 این سوره استناد کرده اند. در مقابل، عالمان امامیه عموما به عدم اعتبار قاعده سیاق در این آیات حکم نموده، با محدود کردن قلمرو شمول مفهوم اهل البیت، تنها خمسه طیبه را مصداق آن می دانند. پژوهش حاضر پس از نقد و بررسی دیدگاه فریقین در مورد اعتبار یا عدم اعتبار سیاق در آیه محل بحث، راهکار جدیدی را به کمک قاعده اصولی تعلیق الحکم علی الوصف مشعر بالعلیه ، در قالب رویکرد معیار عرضه نموده است. طبق این نظریه، وصف اصولی یا نساء النبی در آیات مروبط به همسران از باب قاعده پیش گفته، فضای نزول این آیات را تبیین نموده که بر محوریت شخصیت حقوقی نبی مکرم اسلام (ص) استوار است، تا به دنبال آن، ضابطه کلی که خود تعلیل و تاکیدی بر محتوای آیات مربوط به همسران است، در آیه تطهیر جلوه گر شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که با حفظ مصداق انحصاری آیه در شان ایمه اطهار (ع)، اصاله السیاق در این آیات کاملا توجیه پذیر است و محذوری در پی نخواهد داشت. همچنین از دیگر کارکردهای این قاعده در آیه محل بحث آن است که می توان شمول مصداق اهل البیت را برای دیگر معصومان نیز اثبات نمود.

Keywords:

آیه تطهیر , سیاق , همسران پیامبر (ص) , تعلیق الحکم علی الوصف , اهل البیت