تاثیرات بازار آزاد برق در اتحادیه اروپا و ایران

صنعت برق به عنوان یک صنعت زیر بنایی در دو دهه اخیر دستخوش تغییرات بنیادی گردیده است، که از آن به عناوین مختلفی چون تجدید ساختار، مقررات زدایی، رقابت در تولید صنعت برق و ... یاد میشود. این ایده، نخستین بار در سال 1968 میلادی مورد توجه قرار گرفت. کشورهای آمریکای جنوبی مانند آرژانتین و شیلی از جمله اولین کشورهایی هستند که به خصوصی سازی و ایجاد رقابت در صنعت برق در سال 1982 میلادی اقدام نمودند. از دهه1990 اتحادیه اروپا سعی در آزادسازی بازارهای برق داشته است در ایران نیز اولین ویرایش آیین نامه خرید و فروش برق در مورخ 3/6/1382 ابلاغ و بازار برق ایران بصورت رسمی از ابتدای آبانماه سال 1382 بصورت اجرایی آغاز به کار نمود. مزایای پیش بینی شده عبارت بودند از: افزایش بهره وری و کاهش قیمت مصرف-کنندگان، تضمین امنیت عرضه، ارتقای بهره وری انرژی و استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر در بخش های دیگر، مانند صنعت ارتباطات راه دور، آزادسازی باعث کاهش چشمگیر قیمت ها شده است. در این مقاله، تاثیر واقعی لیبرالیزاسیون بر رقابت در کشورهای عضو اتحادیه اروپا و ایران بررسی میشود. بر اساس چارچوب نظری برای آزاد سازی بازار برق، سه دستورالعمل آزاد سازی که توسط اتحادیه اروپا تصویب شده؛ مورد بررسی قرار میگیرد. در نتیجه، قیمت برق برای مصرف کنندگان خصوصی و صنعتی و رقابت در بازارهای عمده فروشی و خرده فروشی در 15کشور عضو اتحادیه اروپا مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. در ادامه، تاثیر آزادسازی رقابت در عمده فروشی و خرده فروشی بازار برق و همچنین تاثیر آزادسازی بر کاهش قیمت برق، برای مصرف کنندگان صنعتی و خصوصی مورد بررسی قرار میگیرد و با تجزیه و تحلیل رقابت و قیمت های برق از لحاظ تجربی، میتوان تعیین کرد که آیا اهداف رقابتی کردن بازار برق در ایران و اتحادیه اروپا برآورده شده اند یا خیر