مدیریت تنش آبی با تغییر الگوی کشت و بررسی میزان تطابق سطوح کشت با برنامه ابلاغی دولت نمونه موردی: کشت چغندرقند در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

کمبود منابع آب کشور و لزوم مدیریت بهینه این منابع، ضرورت بکارگیری راهکارهای کاهش مصرف آب کشاورزی را دوچندان می کند. اهمیت و نقش اصل موضوع کاهش سطح زیرکشت محصول پرآببر چغندرقند به دلیل ضرورت احیا دریاچه ارومیه امری بدیهی است. لکن رویکردهای اجرایی و مصوبات مربوطه بدون در نظر گرفتن توازن سود اقتصادی و معیشت تولیدکنندگان، محدودیت های قانونی و مالکیت اراضی ضمانت اجرایی کافی نخواهند داشت. در این مقاله برنامه کاهش مصرف سطح زیرکشت محصول پرآببر چغندرقند به سطح ابلاغی استانداری آذربایجان غربی طی 5 سال اخیر پایش و اثربخشی اقدامات صورت گرفته ارزیابی شد. در این راستا، سطح زیرکشت از مراجع جهاد استان، مراکز شهرستانها، کارخانجات قند استان و برنامه ابلاغی از استانداری و واردات نهاده ها از اداره گمرکات اخذ و بررسی شد. مطابق این آمار، سطح زیرکشت چغندر استان طی سه سال اول، تغییر محسوسی نداشته و ضمن عدم کاهش، افزایش نیز داشته است.از دلایل اصلی عدم توفیق در کاهش سطح زیرکشت، محدودیت قوانین موجود و عمدتا عامل سود اقتصادی تولید این محصول و نقش آن در اشتغال و معیشت تولیدکنندگان می باشد. در انتها استفاده از روش های نوین آبیاری و اصلاح حقابه ها، کشت دو ردیفه چغندر، تحویل حجمی آب به تشکل های آببران و ایجاد توازن اقتصادی در بازار فروش محصولات را از جمله راهکارهای موثر پیشنهاد می گردد.

Keywords:

مدیریت منابع آب , دریاچه ارومیه , کشت چغندرقند