قواعد رفتاری در اقتصاد اسلامی؛ مفهوم، ویژگی ها، رویکردهای نظری و مبانی عملی

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 513

This Paper With 24 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_SABK-4-2_002

تاریخ نمایه سازی: 1 خرداد 1398

Abstract:

هدف اقتصاد اسلامی، تثبیت و قاعده مند شدن رفتارهای اقتصادی، در چارچوب هنجارهای اسلامی است: لیقوم الناس بالقسط ؛ بنابراین، بررسی مفهوم و ویژگی های قواعد رفتاری و تبیین مبانی و رویکردها به آن در بخش های مختلف اقتصاد اسلامی، ضرورت دارد. مقاله حاضر، با بهره گیری از ابزارهای تحلیل فقهی و اقتصادی، این دغدغه را دنبال می کند. طبق یافته های تحقیق، قاعده رفتاری، معادل مفهوم معروف در شریعت است و می توان برای آن شش ویژگی برشمرد: معناداری، ثبات نسبی و پویایی تدریجی، ابتنا بر احساس نیاز ناشی از باورها و عواطف، اتکا به تثبیت سازوکار و زمینه های نهادی، امکان تحقق آگاهانه یا خودجوش و قابلیت قضاوت. در اقتصاد هنجاری اسلامی، قواعد رفتاری در چارچوب الگوهای پویا، ضوابط شرعی باثبات و سیاست های متغیر ارایه می شود. در اقتصاد اثباتی اسلامی، قواعد رفتاری در قالب کشف سازوکارهای موجود، تعیین نسبت آن با هنجارهای اسلامی و استظهار رفتارهای مکلفین شناخته می شود. در اقتصاد سیاستی اسلامی، مبتنی بر ضوابط شریعت در رفتارسازی، الگوهای تثبیت یا تغییر قواعد رفتاری متناسب با هنجارهای اسلامی، جستجو می شود. قواعد رفتاری اقتصادی مدنظر اسلام، متکی بر مبانی دینی چون استخلاف و استعمار در تولید، تسخیر و اخوت در توزیع و اعتدال و کفاف در مصرف، قابل تحقق است.

Authors

محمد جواد قاسمی اصل

دانشجوی دکتری اقتصاد، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، قم، ایران.

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه ...
  • آملی، میرزا محمدتقی. 1380 ق. مصباح الهدی فی شرح العروه ...
  • امام خامنه ای، سید علی. 1389. رساله اجوبه الاستفتایات. تهران: ...
  • امام خمینی قدس سره ، سید روح الله. 1378. توضیح ...
  • همو. 1424 ق. توضیح المسایل (محشی). قم: دفتر انتشارات اسلامی. ...
  • انصاری، مرتضی. 1415 ق. کتاب المکاسب. قم: کنگره جهانی بزرگداشت ...
  • باتلر، ایمون.  اندیشه های سیاسی و اقتصادی هایک. ترجمه فریدون ...
  • پیغامی، عادل و حامد سعیدی صابر. 1388. اقتصاد هترودوکس. تهران: ...
  • جداری عالی، محمد. 1394. مدل اسلامی اخلاق مصرف. تهران: پژوهشگاه ...
  • جمعی از محققان. 1389. فرهنگ نامه اصول فقه. قم: پژوهشگاه ...
  • چاونس، برنارد. اقتصاد نهادی. ترجمه محمود متوسلی، علی نیکونسبتی و ...
  • حرعاملی، محمدبن حسن. 1409 ق. وسایل الشیعه الی تحصیل مسایل ...
  • حمیری، عبدالله بن جعفر. بی تا. قرب الاسناد. تهران: کتاب ...
  • خویی، سیدابوالقاسم. 1418 ق، موسوعه الامام الخویی. قم: موسسه احیاء ...
  • دادگر، یدالله. 1396. الگوهای اقتصاد رفتاری و ظرفیت تغییر رویکرد ...
  • ریچلز، جیمز. فلسفه اخلاق. ترجمه آرش اخگری. 1389. تهران: حکمت. ...
  • صدر، محمدباقر. 1417 ق. بحوث فی علم الاصول. قم: موسسه ...
  • همو. 1421 ق، المدرسه القرآنیه. قم: مرکز الابحاث و الدراسات ...
  • همو. 1424 ق، الاسلام یقود الحیاه. بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. ...
  • همو. 1382. اقتصادنا. قم: بوستان کتاب قم. چاپ دوم. ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین. 1417 ق. المیزان فی تفسیر القرآن. قم: ...
  • قاسمی اصل، محمدجواد. 1397. بررسی و تحلیل مبانی مشروعیت سیاست ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب. 1407 ق. الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • کوهن، پرسای اس. نظریه اجتماعی نوین. ترجمه یوسف نراقی. 1392. ...
  • گری، جان. فلسفه سیاسی فون هایک. ترجمه خشایار دیهیمی. 1379. ...
  • لیتل، دانیل. تبیین در علوم اجتماعی. ترجمه عبدالکریم سروش. 1388. ...
  • محسنی، منوچهر. 1388. مقدمات جامعه شناسی. تهران: دوران. چاپ بیست ...
  • مصباح، محمدتقی. 1368. آموزش فلسفه. قم: سازمان تبلیغات اسلامی. ...
  • همو و همکاران. 1390. فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی. قم: ...
  • مطهری، مرتضی. 1377. مجموعه آثار. تهران: صدرا. ...
  • مظفر، محمدرضا. 1374. اصول الفقه قم: اسماعیلیان. چاپ هفتم. ...
  • همو. 1420 ق، المنطق. قم: دارالفکر. ...
  • معلمی، حسن. 1384. فلسفه اخلاق. قم: مرکز جهانی علوم اسلامی. ...
  • مکارم، ناصر. 1411 ق، القواعد الفقهیه. قم: مدرسه الامام علی ...
  • همو. 1390. ترجمه قرآن کریم. قم: مدرسه الامام علی بن ...
  • مک ناوتن، دیوید. بصیرت اخلاقی. ترجمه محمود فتحعلی. 1380. قم: ...
  • وان، کارن ایورسن. علم اقتصاد اتریشی. ترجمه غلامرضا آزاد (ارمکی) ...
  • وینچ، پیتر. ایده علم اجتماعی و پیوند آن با فلسفه. ...
  • هایک، فریدریش فون. قانون، قانون گذاری و آزادی. ترجمه مهشید ...
  • نمایش کامل مراجع