مولفه های سیاسی - اجتماعی موثر در رسمیت یافتن قرائت های هفتگانه

پس از رحلت پیامبر،عواملی همچون اختلاف نقل شفاهی قرآن،اختلاف لهجه ها، اختلاف مصاحف،تجرید مصاحف از قوائد املایی-قرایی و اموری دیگر سبب پیدایش اختلاف قراءات قرآن شد.اختلاف قرائت و اندیشهء درستی و نادرستی قرائت های مختلف و معیارهای مربوط به آن نیز به نوبه خود انگیزهء پیدایش علم قرائت شد.قاریان در سرزمین های مختلف جهان اسلام با بهره گیری از علوم نحو،حدیث،فقه و تفسیر به اجتهاد قرائت های مختلفی از قرآن ابداع کردند؛تا در نهایت در قرن چهارم هجری ابن مجاهد قاری بغداد،با استفاده از منصب شیخ القرایی و نفوذ سیاسی،توانست هفت قرائت از پنج سرزمین مهم را رسمیت بخشد و قرائت های دیگر را غیر جایز و شاذ اعلام کند.افزون بر نفوذ سیاسی، شخصیت علمی و زیرکی و فراست ابن مجاهد در بهره گیری از شرایط ویژهء قرن چهارم و نیز موقعیت فرهنگی شهر بغداد و سابقه قرایی شهر کوفه از مولفه های موثر در رسمیت یافتن قرائت های هفتگانه بود.      

Keywords:

قاریان , تاریخ اسلام , تاریخ قرآن , تاریخ قرائت , ابن مجاهد , قاریان هفتگانه