بررسی ارتباط بین عناصر و عوامل اقلیمی با وقوع طوفانهای گرد و غبار(مطالعه موردی: جنوب و جنوب شرق ایران)

به منظور بررسی ارتباط بین عناصر و عوامل اقلیمی با وقوع طوفان های گرد و غبار، از داده های سازمان هواشناسی کشور طی سالهای 2002-2009 در 18 ایستگاه سینوپتیکی جنوب و جنوب شرق کشور، عناصر اقلیمی تاثیرگذار بر این پدیده شامل رطوبت نسبی، دما، بارش و سرعت باد به همراه ارتفاع ایستگاه سینوپتیکی بهعنوان متغییر مستقل و هر یک از طوفان های گردو غبار با منشاء نزدیک و خارج از ایستگاه به عنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که بیشترین فراوانی گرد و غبار مربوط به سواحل جنوبی خلیج فارس، دریای عمان و شمال منطقه مورد مطالعه بود. فراوانی طوفان های گرد و غبار با منشاء نزدیک ایستگاه با سرعت باد با ضریب 2/5 رابطه مستقیم و با ارتفاع ایستگاه سینوپتیکی، دما و رطوبت نسبی بهترتیب با ضرایب -0/1، -11/9 و -1/4 رابطه عکس داشت. همچنین فراوانی طوفان های گردو غبار با منشاء خارج از ایستگاه نیز با رطوبت نسبی با ضریب 0/3 رابطه مستقیم و با ارتفاع ایستگاه سینوپتیکی، دما، بارش و سرعت باد به ترتیب با ضرایب -0/04،-5 و -9/4 رابطه معکوس داشت. نتایج نشان داد که طوفان های گرد و غبار با منشاء نزدیک ایستگاه با میزان همبستگی0/7 و ضریب تعیین 0/8 نسبت به طوفان های گرد و غبار با منشاء خارج از ایستگاه به میزان بیشتری قابل پیشبینی هستند.

Keywords:

طوفان , رگرسیون چند متغیره , اقلیم خرد , عناصر محیطی , فاکتوهای هواشناسی.