زن در تکاپوی زایش صلح در ادب پارسی: خوانش کریستوایی نمایشنامه و پاره ای از نقاشی های صادق هدایت

بحث جنسیت در فرهنگ و ادبیات همیشه از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. با توجه به اینکه جنسیت مفهوم ثابت وماندگاری ندارد، ایدئولوژی های فرهنگی در هر دوره و توسط هر منتقدی تعاریف متفاوتی را به هویت زنانه و مردانه نسبت داده اند.نظام فرهنگی مردسالار در طول تاریخ سرکوب زن را کارآمدترین سلاح برای به حاشیه راندن او دیده است؛ با انتساب ویژگی هایی نظیرضعف در منطق، تفکر و قدرت تحلیل، ناتوانی در تصمیم گیری، و کنترل شدن با فوران احساسات شدید، زن را از دایره ی سیاست،مدیریت و ریاست خارج کرده است. از جمله هنرمندانی که پدیداری زن را در عین بروز منطق قابل قبول، نماد صلح و پایداری نشانداده، صادق هدایت است. پروین دختر ساسان، نمایشنامه ی این نویسنده، جلوه ی ادبی عقلانیت زن را با شکوه بی بدیل در بافت کشمکش های سیاسی برای ایجاد هویت ملی به عرصه کشیده است. همساز با این نمایشنامه، تئوری نمادین و نشانه ای ژولیاکریستوا قدرت ناشناخته ی زن را از راز زیبای خلقت می داند و وی را نماد شهامت، جسارت و درحقیقت سوژه ی مخالفت با سنت هایمردانه می داند. در این مطالعه سعی بر آن است که با انطباق هنر هدایت و تئوری کریستوا، عقلانیت زن را در راه ایجاد صلح جهانیمعرفی کرده و قدرت وی را در تمرد از عرف، ناشی از توانایی اش در تفسیر موقعیت های مختلف ببینیم. برای اثبات حضور زیبنده یزن در ایجاد تعادل و نظم، تعدادی از نقاشی های صادق هدایت را که با حضور زن تعادل را به ارمغان می آورند، جهت هضم بهترموضوع، به میدان آورده ایم.

Keywords:

تعادل , دنیای نمادین و نشانه ای کریستوا , زن , صلح , نظام مردسالار