علیت عدمی و بررسی یک روایت ناواقع گرایانه

تاریخ دریافت:  31/04/1397         |           تاریخ پذیرش:  22/11/1397 در زبان روزمره، زبان علمی، احکام اخلاقی و دعاوی حقوقی جملات زیادی وجود دارد که در آنها امری عدمی، علت یا معلول یا هم علت و هم معلول واقع شده است؛ جملاتی مانند: بی توجهی حامد به گل ها علت از میان رفتن آنهاست ، کمبود ویتامین دی علت بیماری نرم استخوانی است و خودداری جراح از جراحی، علت مرگ بیمار است . علیت مورد استفاده در این جملات را می توان علیت عدمی خواند. یک پرسش اساسی درباره این دست جملات این است که آیا کاربرد واژه علت در چنین مواردی، ناشی از بی دقتی و تسامح است یا حاکی از امری واقعی و مستقل از ذهن ما. به بیان دیگر، آیا باید تعبیر علیت در این جملات را واقع گرایانه خوانده، حاکی از امری عینی دانست و یا آن که باید آنها را ناواقع گرایانه خواند و بیان محرفی از واقعیت شمرد. هلن بیبی از جمله فیلسوفان تحلیلی است که از موضعی دیویدسونی بر ناواقع گرایی در علیت عدمی استدلال کرده است. نگارنده پس از توضیح کوتاه علیت عدمی و طرح مسئله، به صورت بندی و ارزیابی استدلال های بیبی پرداخته، نشان داده که استدلال های او ناتمام است. ادعای نویسنده در اینجا، صرفا انتقادی و سلبی است و به منزله دفاع از واقع گرایی در علیت عدمی نیست. طالقانی ، سید علی. (1398). علیت عدمی و بررسی یک روایت ناواقع گرایانه. فصلنامه پژوهش های فلسفی۔کلامی. 21  (79)،  97۔120.     https://doi.org/ 10.22091/jptr-pfk.2019.3417.1924

Keywords:

علیت عدمی , ناواقع گرایی علی , هلن بیبی , دونالد دیویدسون , دیوید لوئیس