نقد و بررسی نقش قهرمانان درافسانه های جواهرالاسمار(طوطی نامه) الثغری

جواهرالاسمار تالیف عماد بن محمد الثغری(متولد 713 - تا 715 ه.ق)، از افسانه های عامیانه غنایی- تمثیلی است که به روش هزار و یک شب بیان شده است. قالب کلی داستان شبیه چهل طوطی یا طوطی نامه است. مجموعه داستان های کوتاه و مرتبط و تمامشان درباره فریبکاری زنان است. جواهرالاسمار ماجرای تلاش های طوطی سخندان جهت منصرف کردن ماه شکر از دلبستگی به جوانی امیرزاده است. طوطی سخندان را صاعد در آغاز تجارتش خریده است و سودهای کلانی از جانب او نصیبش شده است. به این جهت، خاطر طوطی را خیلی می خواهد و در هنگام سفر از ماه شکر می خواهد که مواظب او باشد و در کارها با او مشورت کند. در جواهرالاسمار، راوی طوطی، دانای کل است که گویی از همه چیز و همه جا، خواه در گذشته خواه در آینده آگاهی دارد و با طرح داستان های تمثیلی و اندرزی در مدت 52 شب ماه شکر را از نیتی شوم بر حذر می دارد. در این مقاله پس از ارائه ساختار متن، قهرمانان که در دو گروه زمینی و فرا زمینی دسته بندی شده اند، از نظر نقش و کارکرد، مورد بررسی قرار گرفته اند. حاصل کار نشان می دهد تنوع قهرمانان در داستان های عامیانه گسترده نیست و بیشتر قهرمانان در جواهر الاسمار حیوانات هستند.

Keywords:

طوطی نامه , جواهرالاسمار , قهرمانان , کارکرد