اصلاحات دینی – اجتماعی در اندیشه سید جمال الدین اسدآبادی

سیدجمال الدین را به حق می توان از بزرگ مصلحان و احیاءگران اندیشه و تفکر دینی درقرن معاصر دانست او با درک زمان و مقتضیات عصر خویش به علل عقب ماندگی جهان اسلام پی برد و راهکارهایی در این خصوص اندیشید و بالاتر از همه جهت زدودن علل عقب ماندگی مسلمین عملاً دست به اقدام زد و کوشید و در این راه عمر گرانمایه خود را گذاشت . سید جوهره ی اصلی و حقیقی اسلام ناب محمدی را درک کرد و فهمید که اسلام پویا و زنده است و تحجر در اسلام ناب محمدی راهی ندارد و عیب بزرگ جهان اسلام را در نامسلمانی مسلمین دانست لذا ایده های جاویدان خود را در راه ز د ودن آثار دوری از اسلام را ارائه داد . سید با جهل و خرافات شایع در جهان اسلام به مبارزه پرداخت و راهکارش را پرداختن به تفکر عقدایی و اخذ علوم صحیح از غرب دانست، او با استبداد داخلی مخالفت کرد و برون رفت آن را توجه به مردم جهت سالاربودن دین قلمداد کرد، او با غرب استعمارگر ستیز کرد و راهکار جلوگیری از نفوذ غرب را بازگشت به خویشتن خویش و اصلاح و احیاء تفکر دینی بیان نمود. این مقاله به صورت اسنادی و با روش کتابخانه ای و به صورت توصیفی – تحلیلی با رویکردی تاریخی جهت تبیین اندیشه سید برخواهد آمد.