بررسی جرائم مبتنی بر مسئولیت مطلق در حقوق کیفری ایران و انگلستان

یکی از موضوعات مهم و اساسی حقوق در عصر کنونی مسئولیت مدنی است؛ اگرچه در تمام ادوار زندگی بشریت، مسائلی در رابطه با ایراد خسارت و در مقابل پرداخت غرامت وجود داشته، ولی با پیشرفت جوامع و گسترش فنآوری هر روز شاهد شکل جدیدی از ورود خسارت و نحوه جبران آن هستیم. دامنه جرائم و مسئولیت کیفری بدون تقصیر هر روز گسترده تر میشود. نظام های سیاسی و حقوقی برای تامین مصالح اجتماعی و عمومی به گونهای قوانین و مقررات را تدوین، تفسیر و اجرا کردهاند که ابزار تدافعی و بازدارندهای برای مبارزه با ناروایی و مخاطرات، فراهم شود. مسئولیت بدون تقصیر، یک شیوه خاص تحمیل مسئولیت تلقی میشود. الزام قانونی عامل زیان یا رفتار مجرمانه به جبران و مجازات بدون لحاظ بی تقصیری مرتکب است. مساله مورد اتفاق در مورد پیدایش مسئولیت بدون تقصیر، چه در عرصه مدنی و چه کیفری، رابطه آن با انقلاب صنعتی و تحولات ناشی از آن است. ایجاد شرایط اجتماعی مساوی برای همه گروه های مختلف جامعه در عرصه های گوناگون چه در حوزه تولید و مصرف، بهداشت و محیط زیست، معماری، ارتباطات و از طرفی دشوار بودن اثبات عنصر روانی و پیچیدگی روابط و اعمال فشار بر افراد بی مبالات و بیکفایت بخصوص در عرصه تولید، در حمایت از سلامتی و امنیت عموم جامعه، باعث پذیرش مسئولیت بدون تقصیر در اکثر نظامهای حقوقی از جمله نظام حقوقی انگلستان و ایران گردید. از فواید عملی این رویکرد، کاهش فشار ناشی از تراکم پرونده ها، کاهش خطرات بالقوه و برقراری امنیت بیشتر در جامعه است. در این پژوهش با مقایسه مفهوم و ساختار و همچنین مبانی مسئولیت بدون تقصیر در حوزه کیفری دو نظام حقوقی ایران و انگلستان، شناسایی معیاری دقیق در زمینه تمایز جرائم مستلزم تقصیر و بدون تقصیر، مورد بررسی قرار گرفته است.

Keywords:

جرم , تقصیر , عنصر روانی , مسئولیت کیفری , مسئولیت مطلق (بدون تقصیر)