نگاهی به نقش زنان در جوامع دوره نوسنگی از روی توجه به پیکرک های کشف شده موسوم به الهه مادر در ایران و سرزمین های همجوار

بدنه هر جامعه ای در یک تقسیم بندی کلی و جنسیتی را مردان و زنان تشکیل می دهند که در طیف های مختلف سنی قرار می گیرند. نقش اصلی جنسیتی تداوم نسل را بر عهده دارند غیرقابل انکار است. زنان دارای نقشها و مسئولیتهای انکار ناپذیری هستند که از آن جمله می توان به مسئولیت بارداری، تولد، پرورش فرزندان، مراقبت از آتش، نگهداری از سالخوردگان و یا فعالیت های دیگری که در بیرون از محل سکونت انجام می شده مانند گردآوری منابع غذایی موجود در طبیعت همچون محصولات گیاهی و اهلی کردن برخی از حیوانات اشاره کرد. یکی از اصلی ترین یافته های مرتبط به زنان که در بسیاری از مناطق و محوطه های باستانی به خصوص از دوره نوسنگی دیده می شود، پیکرکهای عمدتا گلی زنان است که نمونه آنها از بسیاری از محوطه های نوسنگی ایران، ترکیه و عراق کشف شده است برخی پژوهشگران کاربردهایی برای این پیکر کها در نظر گرفته اند؛ از آن جمله می توان به: ابزار جادو، وسیله نیایش در امر تدفین، وسیله ای برای آموزش مسائل جنسی، به عنواناسباب بازی یا وسایل سرگرمی و از این دست اشاره کرد. در برخی موارد پیکرک های زنانه با نمایش اغراق آمیز اندام های زنانه نشان داده شده اند و برخی در کنار پیکرک های حیوانی و یا در مواردی از یک نقطه خاص شکسته شده اند. شاید بتوان گفت که این مسائل نشانی از آداب و رسوم مذهبی مردمان گذشته باشد که به هر ترتیب نشانی از اهمیت حضور زن در این جوامع است. با توجه به موارد طرح شده می توان گفت زن به عنوان عضوی مهمی از جامعه دارای ارزشها و هنجارهای خاصی است که این ارزش و جایگاه را تا حدی می توان از روی مطالعهی یافته های باستانی مشخص کرد

Keywords:

پیش از تاریخ , پیکرک های زنان , نقش اجتماعی زن