ارزیابی ژئوشیمیایی سازندهای شیلی منطقه فروافتادگی دزفول جنوبی با هدف مخازن شیل گازی

شیل گازی گروهی از سنگهای رسی فشرده حاوی مواد غنی هیدروکربوری از نوع گاز است که به دلیل داشتن تراوایی بسیار کم، امکان خروج گاز این لایه ها وجود نداشته و نیازمند فرآیندهایی همچون شکست هیدرولیکی میباشند. این منابع که به دلیل داشتن مواد آلی بالا به عنوان سنگ منشا در یک سیستم نفتی محسوب میشوند، اگر به درجه اشباع هیدروکربوری رسیده باشند و زایش گاز درجا در آن صورت گرفته باشد، گزینه بسیار مناسبی برای تولید گاز طبیعی به شمار میروند. بر اساس سازوکار پیدایش، گاز تولید شده به صورتهای مختلف از جمله گاز جذب شده، گاز آزاد و یا محلول، در این لایه های شیلی ذخیره میشود. مهمترین پارامترهائی که در ارزیابی ژئوشیمیایی شیلهای گازی مورد توجه قرار میگیرد، مقدار کل ماده آلی (TOC)، بلوغ حرارتی و نوع کروژن است که در این تحقیق با توجه به نتایج حاصل از دستگاه پیرولیز راک ایول و نتایج حاصل ازاندازهگیری انعکاس ویترینایت به بررسی این پارامترها پرداخته شده. سازندهای پابده، گورپی، کژدمی و گدوان به عنوان سنگهای منشا اصلی مستعد شیل گازی در منطقه فروافتادگی دزفول بوده و وجود مخازن شیل گازی در آنها امکان سنجی شده است. با توجه به سه پارامتر کل محتوای کربن، بلوغ حرارتی و نوع کروژن سازند گدوان با داشتن میانگین TOC بالای 1 ، بلوغ حرارتی بیش از 1 انعکاس ویترینایت و با کروژن از نوع مخلوط II/III به عنوان مستعدترین سازند از نظر مخازن شیل گازی در منطقه ارزیابی شده است.

Keywords:

شیل گازی , سنگ منشا , مقدار کل ماده آلی , بلوغ حرارتی , راک ایول , انعکاس ویترینایت , فروافتادگی دزفول