اثربخشی ذهن آگاهی ویژه کودکان بر راهبردهای تنظیم هیجان، مهارت های اجتماعی و رشد زبانی کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا

مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی به عنوان بسته ای آموزشی-درمانی در مطالعات زیادی توسط روانشناسان در حوزه بزرگسالان و نوجوانان استفاده شده است. این درحالی است که این مداخله در ایران در جمعیت کودکان به کار گرفته نشده است. لذا هدف این پژوهش بررسی اثربخشی ذهن آگاهی ویژه کودکان بر راهبردهای تنظیم هیجان، مهارت های اجتماعی و رشد زبانی کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا بود. روش: در این پژوهش از طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده از بین کودکان مبتلا اختلال طیف اوتیسم مراجعه کننده مرکز پدیده شهر تهران در سال 1397 تعداد 30 نفر انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه 60 دقیقه ای تحت آموزش ذهن آگاهی ویژه قرار گرفت، اما گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سنجش دامنه اوتیسم اهلر، گیلبرگ و لورنا وینگ 1999 ، چک لیست تنظیم هیجانی فرم کودکان شیلد و کیکتی 1998 ، مهارت های اجتماعی اوتیسم توسط بلینی 2007 و رشد زبان کودکان فرامرزی، کیانی و لاهیجانیان 1397 بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد آموزش ذهن آگاهی ویژه کودکان بر راهبردهای تنظیم هیجان، مهارت های اجتماعی و رشد زبانی کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا اثربخش بود. میتوان گفت که نتایج، اثربخشی ذهن آگاهی ویژه کودکان بر راهبردهای تنظیم هیجان، مهارت های اجتماعی و رشد زبانی کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم با عملکرد بالا را تایید کرد.

Keywords:

ذهن آگاهی , تنظیم هیجان , مهارت های اجتماعی , رشد زبانی , اختلال طیف اوتیسم