معرفت شناسی در نگاه علامه جعفری

دانش دیسیپلینر (disciplinar) در برابر دیگر اشکال معرفت که شکل های اشتباه یا غیرعلمی درک ابعاد واقعیات هستند، به عنوان شکل معتبری از دسته بندی دانش بی نقص مفهوم سازی شده است. علوم اجتماعی با درونی سازی شکل های دیسیپلینر معرفت ها، تسلیم بخش بندی دانش شده است و در نتیجه هر نوع تلاش در راستای یکپارچگی دانش را به عنوان شکل های منسوخ درک پیچیدگی ها ، نامگذاری نموده است. در این مقاله، پرسش اصلی معرفت شناسی مبتنی بر مطالعه علامه جعفری در برابر معرفت شناسان کلاسیکی است که اصول پیکربندی معرفت دیسیپلینر را به اشتراک نگذاشته بودند. به بیانی دیگر، این خوانش، روش دیگری از شرح انتقاد کاملا مبسوط از ساختار دانش دیسیپلینر است و به این معنا نیست که روش رو به آتی، حالت بین رشته ای از معرفت است، زیرا همچنان براساس مفهوم دیسیپلینر است که دید واقعیت را به عنوان موجودیت کل نگر از دست می دهد. به عبارت دیگر، رویکرد بین رشته ای ممکن است روشی رو به جلو در غلبه بر نواقص معرفت شناسی رشته ای باشد، اما نمی تواند ما را از خطرات بخش بندی رها سازد و صرفا موضوعی از اهمیت شناختی نیست، بلکه شامل حالت وجودی بودن در جهان است. در این نوشتار برآنیم که این مسائل را از طریق دیدگاه علامه جعفری شرح دهیم؛ فردی که ظاهرا ریشه در سنت فلسفه حکمتی دارد و در عین حال راهبردهای جدیدی مانند تحلیل تولید دانش را مطرح کرده است. به عبارت دیگر به نظر می رسد علامه جعفری با اینکه ایده دانش دیسیپلینر را به دلیل اثرات بخش بندی آن از چنین راهبرد معرف شناختی رد کرده است، اما از راهبردهای بین رشته ای طرفداری نکرده است. چراکه در دیدگاه او این راهبردهای ظاهرا متفاوت منجر به شکل کاملی از اندیشه کارمندوارانه در علوم انسانی می شود.