بررسی سلامت روان در زنان شاغل و غیرشاغل؛ مطالعه مروری

مقدمه: زنان یکی از گروه های حساس بهداشتی بوده که نسبت به مردان در خطر بالاتری برای اکثر اختلالات روانی هستند . سلامت روان زنان، سلامت خانواده و متعاقبا جامعه را تضمین می کند . بررسی مطالعات محققین، دو دیدگاه را در زمینه نتایج مشارکت زنان در نیروی کار بر سلامت روانی آنان مطرح می نماید : اولین دیدگاه، بر فواید اشتغال تاکید می کند و معتقد است اشتغال می تواند موجب تقویت عزت نفس، موقعیت اجتماعی و خوداتکایی در زن گردد و در مجموع تاثیر مثبتی بر بهداشت روان زنان دارد . اما دیدگاه دیگر حاکی از آن است که اشتغال زنان اگر چه خود اتکایی آنان را افزایش می دهد اما آن ها را بیشتر در معرض فشارهای روانی قرار می دهد، با توجه به اهمیت سلامت روانی زنان و حضور روز افزون آنان در عرصه اجتماع مطالعه مروری حاضر به بررسی سلامت روان و عوامل موثر بر آن در زنان شاغل و غیرشاغل می پردازد.روش کار: منابع الکترونیکی اصلی مبتنی بر شواهد Cochrane ,Medline, Practice Based- Evidence جهت به دست آوردن مقالات منتشر شده بین سال های 2000 تا 2019 مورد جستجو قرار گرفتند.از تعداد 100 مقاله به دست آمده 17 مطالعه با توجه به معیارهای ورود انتخاب شدند نتایج: برخى از مطالعات ) 02 مطالعه( نشان دادند اشتغال نه تنها ایجاد آسیب و مشکل براى زنان نمى کند، بلکه منافعى همچون حمایت هاى اجتماعى و افزایش عزت نفس را به همراه دارد؛ درآمد فرد شاغل، احساس مشارکت در اداره امور اقتصادى خانواده را افزایش مى دهد و احساس عدم کنترل بر تصمیم گیرى هاى خانواده و در حاشیه قرار گرفتن زنان را کاهش مى دهد از سوى دیگر، برخى دیگر از مطالعات ) 6 مطالعه( نشان دادند ایفاى نقشهاى متعدد) مادرى، همسرى و شغلى(، تعارض نقشها، انعطاف ناپذیر بودن ساعات کارى و ... پیامدهاى منفى براى زنان به همراه دارد. بطوریکه عزت نفس، سلامت روانی، علائم جسمانی، علائم اضطرابی ، مقیاس کارکرد اجتماعی و علائم افسردگی در زنان غیرشاغل وضعیت بهتری داشتند. عوامل موثر در افسردگی عبارتند از: وضعیت زناشویی ، استعمال دخانیات ، استرس ، وضعیت اشتغال. انتظار می رود مطالعات بیشتری در مورد پرده برداری از این موارد انجام شود . نتیجه گیری کیفیت هر نقش به جاى تعدد نقشها، سلامت روانى زنان را تحت تاثیر قرار میدهد، به گونه اى که زنانى که نقش حرفه اى شان را بالاتر از نقش خانوادگى شان اولویت گذارى کرده اند، اضطراب بالاترى را گزارش کردند . علل بروز علائم افسردگی زنان به جای اینکه شغل آنها به تنهایی باشد، در محیط خانوادگی و اجتماعی آنها تعبیه شده اند.پیام برای سیاستگذاران : با توجه به میزان افسردگی که در زنان )غیرشاغل و شاغل( مشاهده شد پیشنهاد می شود که:رنامه های رفاهی و تامینی جهت کاهش سطح افسردگی ایجاد گردد 2. برنامه های مشاوره ای جهت اطلاع رسانی به خانواده در کاهش استرس زنان اجرا گردد.3. علائم افسردگی و عوامل موثر بر آن می تواند از طریق ارزیابی معمول در مراکز درمانی باید در زنان بررسی شود.4. لازم است برای کنترل اثرات منفی افسردگی در محیط کار، مهارت های مدیریت استرس به زنان شاغل آموزش داده شود.

Keywords:

زنان شاغل , زنان غیرشاغل , سلامت روان