ارزیابی ارگونومیکی عملیات برداشت سنتی میوه خرما

زمینه و هدف: عملیات برداشت یکی از مهمترین مراحل تولید میوه خرما است که عمدتا در ایران به صورت سنتی انجام می شود. به دلیل نیاز مبرم این عملیات به فعالیت های فیزیکی و طاقت فرسای نیروی کار با مخاطرات شغلی فراوانی در این عملیات روبه رو است که معمولا بیماری های شغلی و کاهش بهره وری آنها را به همراه دارد.روش کار: در این مطالعه بیست و سه کارگر، برای تعیین فعالیت های بحرانی عملیات برداشت دستی میوه خرما بررسی شدند. این عملیات متشکل از عملیات بالای نخل خرما (شامل فعالیت های بالا رفتن از نخل، برش خوشه ها و پایین آمدن از نخل) و عملیات پایین نخل خرما (شامل فعالیت های تکاندن خوشه ها، جداکردن برخی میوه های ناسالم و ریختن میوه ها درون جعبه) بود. به منظور تعیین فعالیت های بحرانی از ارزیابی های فیزیولوژیکی ضربان قلب و دامنه ضربان قلب) و فیزیکی (میزان درد و ناراحتی اعضای بدن استفاده شد. یافته ها: عملیات بالای نخل با ضربان قلب و دامنه ضربان قلب به ترتیب 29/ 4 و 177 / 8 درصد نسبت به عملیات پایین نخل، فشار فیزیولوژیکی بیشتری به کارگر وارد می کند. کارگران عملیات بالای نخل خرما به درد ناحیه کمر و کف پا مبتلا بودند؛ در حالی که کارگران عملیات پایین نخل خرما تنها در ناحیه کمر درد داشتند.نتیجه گیری: بررسی ها نشان داد عملیات بالای نخل عملیات بحرانی برداشت سنتی میوه خرما است. فعالیت بالا رفتن از نخل بیشترین فشار فیزیولوژیکی را به دلیل حرکت در خلاف جهت گرانش زمین ایجاد می کند؛ در حالی که فعالیت پایین آمدن از نخل به دلیل حرکت کارگر در جهت گرانش زمین، فشار فیزیولوژیکی کمتری داشت و فعالیت بالا رفتن از نخل بین فعالیت های مربوط به عملیات بالای نخل، بحرانی ترین عمل بود.

Keywords:

مکانیزاسیون کشاورزی , سلامت شغلی , ارزیابی ارگونومیکی , عملیات برداشت سنتی خرما