تحول اجباری خدمات قضایی و حقوقی در عصر هوش مصنوعی | پایگاه خبری آوای آلامتو

در تحلیل مشترک دکترسیدمحمدرضا موسوی فرد و دکتر کاظم قهرمانلوالستی منتشر یافته در پایگاه خبری آوای آلامتو : ابعاد مختلف اجبار تحمیلی هوش مصنوعی بر خدمات قضایی مورد بحث و بررسی قرار گرفت .ایشان معتقدند بی تردید در آستانه عصری نوین ایستاده ایم؛ عصری که فناوری های نوین مرزهای ممکن را هر روز فراتر می برند. در این میان، دستگاه قضایی به عنوان نهادی که با جان و مال و آبروی مردم سروکار دارد، چاره ای جز همگامی با دگرگونی ها ندارد. این همراهی تنها یک انتخاب نیست، بلکه ضرورتی انکارناپذیر برای پاسخگویی به نیازهای پیچیده جهان امروز و تحقق عدالتی کارآمد و فراگیر است.

در این گذار از سنت به نوین سازی، فناوری های پیشرفته می توانند نقش تسهیل گر و تحول آفرین را در بدنه قضایی ایفا کنند. اگر این دگرگونی با خردمندی مدیریت شود، بی گمان گامی بلند در راه گسترش عدالت و ارتقای کیفیت خدمات قضایی برداشته خواهد شد.

دستیاری هوشمند در فرآیند قضاوت
سامانه های هوشمند می توانند در نقش دستیار قضایی، کارکردهای چندوجهی در بهبود کیفیت و کارآمدی نظام دادرسی داشته باشند. این نقش نه به معنای جایگزینی قاضی یا وکیل، بلکه به عنوان پشتیبان و تسریع کننده فرایندهای قضایی تعریف می شود. از بررسی دقیق اسناد و پرونده ها و استخراج نکات کلیدی و مواد قانونی مرتبط، تا یاری در نگارش آراء و لوایح با ساختاری منسجم و عاری از اشتباهات نگارشی، همگی از توانمندی های برجسته دیجیتال به شمار می روند. افزون بر این، جست وجوی پیشرفته قوانین و پیش بینی روند پرونده ها بر پایه داده های گذشته، به قاضی و وکیل در اتخاذ تصمیم های دقیق تر کمک می کند.

راهنمایی و پایش دیجیتال: پاسداری از دقت و انصاف
در جایگاه راهنمای دیجیتالی، سامانه های هوشمند با بررسی عینی داده ها و نظارت بر فرآیند رسیدگی، ضامن رعایت دقیق آیین دادرسی و اصول دادرسی عادلانه می شوند. این فناوری می تواند با شناسایی خطاهای شکلی و محتوایی، از نقض تشریفات قانونی جلوگیری کند و با حفظ محرمانگی اطلاعات، اعتماد عمومی به دستگاه قضایی را استوار سازد.

دسترسی سریع و واکاوی مدارک: استواری در تصمیم گیری
در پرونده های پیچیده با انبوهی از اسناد، سامانه های هوشمند می توانند در کوتاه ترین زمان، مدارک مرتبط را شناسایی، طبقه بندی و نکات کلیدی را استخراج کنند. این توانمندی، قاضی را از جست وجوی زمان بر رها ساخته و امکان تمرکز بر واکاوی حقوقی ژرف تر را فراهم می آورد.

کاهش تبعیض و خطا: به سوی عدالتی یکسان
یکی از ارزشمندترین کاربردهای فناوری در قوه قضائیه، یاری به کاهش تبعیض و خطاهای ناخواسته انسانی است. این سامانه ها با پردازش عینی داده ها و اعمال یکسان معیارهای قانونی، فارغ از تاثیر عوامل شخصی و فرهنگی، بستر را برای صدور آرای عادلانه تر مهیا می کنند.

پیشگیری از برداشت های نادرست: استحکام در استدلال
سامانه های هوشمند با فراهم کردن دسترسی سریع به قوانین، رویه های قضایی و سوابق مشابه، پشتوانه ای استوار برای برداشت های قضایی ایجاد می کنند. این امر از تفسیرهای سلیقه ای و شخصی پیشگیری کرده و به یکپارچگی و وحدت رویه در نظام قضایی کمک می نماید.

برآیند چنین است که :
تحول خدمات قضایی در دوره فناوری های نوین، گذاری ضروری و گریزناپذیر است. این دگرگونی می تواند عدالت را شفاف تر، دقیق تر، سریع تر و در دسترس تر کند. با این حال، باید همواره به خاطر سپرد که فناوری ابزاری در خدمت قضات و حقوقدانان است، نه جایگزین آنان. مسئولیت نهایی، داوری اخلاقی و درک پیچیدگی های انسانی پرونده ها، اموری هستند که در قلمرو صلاحیت انسانی باقی خواهند ماند. آینده آرمانی، آینده ای است که در آن خرد دیجیتال در خدمت فرزانگی انسانی قرار گیرد و با همکاری این دو، دستگاه قضایی بتواند به رسالت والای برپایی عدالت راستین بهتر از گذشته عمل کند. این گذار می تواند سرآغاز فصل تازه ای برای شکوفایی عدالت مبتنی بر شفافیت و انصاف باشد.

قابل دسترسی در پایگاه خبری آوای آلامتو: https://avayealamto.ir/?p=2830