استفاده از پروبیوتیک ها در درمان زخم های پوستی

پوست بزرگترین عضو بدن از نظر وزن و مساحت است و وظیفه اصلی آن دفاع از بدن در برابر عوامل مضر می باشد. pH پوست انسان در محدوده 2/4-6/5 است. این محدوده اسیدی از رشد بیش از حد باکتری­ها به عنوان یک دفاع ضد میکروبی جلوگیری می­کند. پوست ساختار پیچیده­ای دارد که می­تواند خود را ترمیم کند ؛ اما گاهی اوقات قادر به بازسازی بافت خود نیست. در نتیجه زخم روی آن ایجاد می­شود. بدین منظور درمان زخم یکی از اساسی­ترین مسائلی است که بشر به آن نیاز دارد. لذا عدم التیام زخم اثرات اقتصادی و اجتماعی قابل توجهی بر بشر تحمیل می­کند. از طرفی، استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک­ها به منظور التیام زخم منجر به مقاومت دارویی و از بین رفتن کارایی آن­ها می شود. بنابراین، نیاز به رویکردهای درمانی جایگزین و عملگرا ضروری است.

امروزه پروبیوتیک تراپی به دلیل مزایای بالقوه، بسیار مورد توجه واقع شده است. منطق استفاده از آن­ها برای مقاصد پزشکی به گذشته بر می­گردد و بر این فرضیه استوار است که تجویز خوراکی یا موضعی پروبیوتیک، میکروبیوم آسیب دیده انسان را دوباره بازیابی می­کند. پروبیوتیک ها به عنوان حامیان کوچک سلامت، طیف وسیعی از فواید سودمند را برای میزبان در التیام زخم­های پوستی به ارمغان می­آورند. برخی از این اثرات مثبت شامل کاهش التهاب و تسریع روند بهبود زخم می­باشد. پروبیوتیک­ها بواسطه مکانیسم­های درمانی حول محور ترشح پپتیدهای ضد میکروبی، مهار چسبندگی پاتوژن­ها به سلول­های اپی تلیال، مهار تهاجم باکتری­ها و فعال شدن سلول­های التهابی و هم چنین مهار بیوفیلم از بروز عفونت در زخم ­جلوگیری می­کنند. علاوه بر این، پروبیوتیک­ها قادر به تولید و ترشح مواد اگزوپلی ساکاریدی هستند که باعث تحریک سیستم ایمنی و در ادامه افزایش توان ترمیمی آن­ها می­شود. هم چنین با تکثیر لنفوسیت­ها، تولید سایتوکین­ها و فعال شدن ماکروفاژها موجب التیام و بسته شدن سریع تر زخم می­شوند. مطالعات اخیر نشان داده است پروبیوتیک ها با تنظیم سلامت پوست و برهمکنش های محور فیزیولوژیکی مغز-روده-پوست قادر هستند به عنوان ابزار مدیریتی بالقوه با هدف ترمیم زخم مورد استفاده قرار گیرند. با توجه به موارد فوق می­توان اذعان داشت چشم انداز آینده پروبیوتیک­ها در درمان زخم نه تنها کنترل یا درمان بیماری می­باشد بلکه افزایش کیفیت زندگی بیمار هم است. بنابراین استفاده از پروبیوتیک­ها به عنوان درمان کمکی در زخم­های مرتبط با پوست مورد انتظار می­باشد.

رفرنس :

Gao, T., et al., The Role of Probiotics in Skin Health and Related Gut–Skin Axis: A Review. Nutrients, 2023. 15(14): p. 3123.