تعداد داوران در هیات داوری

7 خرداد 1403 - خواندن 3 دقیقه - 282 بازدید

تعداد داوران باید فرد باش یا زوج؟ اگر تعداد داوران دو نفر باشند آیا اشکال دارد یا خیر؟
درست است قانون­گذار در ماده 464 قانون آیین دادرسی مدنی می­گوید: "در صورتی که در قرارداد داوری، تعداد داور معین نشده باشد و طرفین نتوانند در تعیین داور یا داوران توافق کنند، هر یک از طرفین باید یک نفر داور اختصاصی معرفی و یک نفر به عنوان داور سوم به اتفاق تعیین نمایند."
لذا اگر چنانچه تعداد داوران مشخص نباشد سه نفر، یعنی فرد. اما نمی­توانیم بگوییم اگر زوج بودن و طرفین تراضی کردند اشکالی دارد. چون زوج بودن همیشه به معنای اختلاف در رای نیست، مگر در تعداد مفرد همیشه رای اکثریت داریم؟ اگر سه تا داور سه نظر مختلف داده باشند این اصلا رای است یا خیر؟ یک رای هیات داوری وقتی رای هست که حاوی نظریه اکثریت باشد اگر رای حاوی نظریه اکثریت نباشد آن قالب رای به خودش نمی­گیرد.
به طور مثال سه داور داریم، با سه نظر مختلف پس اصلا رای صادر نشد تا طرفین بخواهند به این رای اعتراض کنند، موضوع ماده 464 وقتی داوران نظر می­دهند به شرطی این نظر، قالب و جامع رای به خودش می­گیرد که حاوی اکثریت باشد، وقتی حاوی اکثریت نباشد رای نیست، وقتی رای نباشد قابل اعتراض هم نیست، و داوری زوال پیدا می­کند.
با عنایت به تبصره ماده 474 قانون آیین دادرسی مدنی که می­گوید: " تبصره - در موارد فوق رای اکثریت داوران ملاک عتبار است، مگر این که در قرارداد ترتیب دیگری مقرر شده باشد." و مقررات مبحث هفتم قانون آیین دادرسی مدنی، مقررات راجع به ابطال رای داوری بیان نموده تا زمانی که نظریه داوران جامع رای بر آن پوشانیده نشود، رای بر آن اتلاق نخواهد شد. به عبارت دیگر در خصوص رای هیات داوری آن زمانی قابل ابطال می­باشد که رای اکثریت حاصل بشود. به همین واسطه این رای قابل ابطال است و اساسا دعوا قابلیت استماع ندارد، دعوا رد می­شود داوری زوال پیدا می­کند، وقتی داوری زوال پیدا کرد کدام دادگاه صالح است، دادگاهی که به اصل دعوا صالح باشد نسبت به این موضوع اختلافی هم صالح است.