امواج شکافنده هنوز در دریای خزر قربانی میگیرد.قسمت دوم

سواحل جنوبی دریای خزر با داشتن بیش از 900 کیلومتر نوار ساحلی شامل استان های گلستان ،مازندران و گیلان در فصل تابستان پذیرای صدها گردشگری است که قصد دارند تنی به آب بزنند.

علت ۹۰درصد غرق شدگی ها در دریای خزر امواج شکافنده هستند که خیلی از مردم از وجود این امواج بی اطلاع هستند. در ایران و خصوصا دریای خزر غرق شدگی بیشتر در فصل تابستان دیده می شود. جاذبه های توریستی استان های شمالی کشور (گلستان ،مازندران و گیلان )با وجود سواحل زیبای خزری و منابع سرسبز جنگل های شمالی هر ساله مسافران زیادی را به خود جذب می کند که خطر غرق شدگی در انتظار آنان است.شنا در دریا هرگز مشابه شنا در استخر نیست و علاوه بر دانستن فن شنا و داشتن مهارت زیاد، باید ویژگی های آب دریا را نیز شناخت. افراد اگر فنون شنا را بلد نباشند و بی احتیاطی کنند به راحتی فریب دریا را می خورند،و براحتی در دام امواج شکافنده گیر می افتند .اغلب این جریان ها در کانال محدودی با سرعت حدود پنج دهم متر بر ثانیه از سمت ساحل به سمت دریا برقرار می شوند که سرعت آنها می تواند به بیش از ۲ متر بر ثانیه هم برسد. در این شرایط حتی قوی ترین شناگر هم نمی تواند برخلاف جهت این جریان شنا کند و در صورت مقابله با این جریان به دلیل خستگی مفرط و ترس و وحشت دچار غرق شدگی می شود.

فرد مضطر گرفتار در در دریا چه باید بکند؟

: زمانی که فردی در جریان شکافنده قرار می گیرد و ناگهان احساس می کند با جریان آب قوی به سمت دریا کشیده می شود، باید موارد ذیل را رعایت کند تا با طی مسافتی بتواند از این جریان خارج شود:

•  شناگر باید آرامش خود را حفظ کند.درخواست کمک به هرطریق ممکن .از تکان دادن دست و ایجاد سر و صدا.

با توجه به اینکه این جریان ها تقریبا به صورت عمود بر خط ساحل و به سمت دریا ایجاد می شوند، فرد مضطری که در مسیر این جریان قرار می گیرد، هرگز نباید با این جریان مقابله کند و بر خلاف جهت جریان یعنی به سمت ساحل شنا کند. شنا کردن در جهت مخالف این جریان احتمال خستگی و غرق شدن فرد مضطر را به شدت افزایش می دهد.

با مشاهده فرد مضطر در دریا بدون داشتن وسیله نجات مناسب هرگز خود را بداخل اب نزنید. چون احتمال غرق شدن این شما هم وجود دارد.

در صورتی که فرد مضطر در کانال جریان شکافنده قرار گرفت، باید اندکی در مسیر و جهت جریان شنا کند یا خود را به صورت شناور حفظ کند و به تدریج با شنا کردن به صورت مایل از مسیر جریان خارج شود.

در صورتی که فرد مضطر با شنا کردن به صورت مایل از نتواند از مسیر جریان شکافنده خارج نشود، همراه با جریان حرکت کند و خود را روی آب شناور نگاه دارد. پس از طی مسافتی سرعت جریان کاهش می یابد و می تواند به صورت مایل از این جریان خارج شود و سپس به سمت ساحل شنا کند.

• فرد مضطر هرگز نباید وسیله کمکی همراه خود مانند جلیقه نجات ،تیوب و .. را از خود دور کند.حداقل جهت شناور نگه داشتن خودش تا رسیدن غریق نجات کمک کننده هست.

بررسی موقعیت و شرایط فرد مضطر توسط ناظران خیلی مهم است که ایا فرد مضطر می تواند ،شخصا از اب بیرون بیاید یا خیر؟ در صورت منفی بودن سایر اقدامات عملی و هماهنگی های جانبی بعمل اید.

وقتی فرد در شرایط اضطرار قرار می گیرد قوه و نیروی فکری خودش را تا حدود زیادی از دست می دهد لذا توصیه به اینکه به کدام سمت از ساحل شنا کند ملاک عمل قرار گیرد.

در صورتی که متوجه شدید فردی در جریان شکافنده گرفتار شده، فقط با داشتن توانمندی بالای شنا و با جلیقه نجات برای کمک به او اقدام کنید.

: دانستن این نکته مفید است که جریان شکافنده فرد را به زیر آب نمی برد و این جریان یک جریان سطحی و رو به دریا است که در یک کانال تقریبا عمود بر ساحل ایجاد می شود. همین که فرد گرفتار در کانال جریان بتواند بر ترس و وحشت خود غلبه کند، با رعایت نکاتی که ذکر شد، می تواند از این جریان خارج شود.

توصیه می شود در مناطق مشخص شده و مجاز شنا که در آنجا گروه نجات غریق حضور دارد، شنا کنند. همچنین به علائم و هشدارها توجه کافی شود. همچنانکه قبلا اشاره گردید از شنا کردن در اطراف سازه های ساحلی نظیر موج شکن ها و اسکله ها و داک ها و سایر سازه های ساحلی اجتناب کنیم زیرا احتمال وجود جریان شکافنده در مجاورت آنها زیاد است و از طرفی اطلاعی از موانع زیر ابی موجود بخاطر این سازه ها نداریم.

و نکته پایانی اینکه :

پایش و شناسایی مناطق خطرزا که پتانسیل ایجاد جریان شکافنده در آن محدوده بالا است یا مناطقی که این جریان های پایدار در آن محدوده وجود دارند، حائز اهمیت است. انجام این کار مستلزم مطالعات و شبیه سازی های دقیق است. البته شناسایی تمام نواحی و سواحل مستعد ایجاد جریان شکافنده و پیش بینی انواع جریان شکافنده تا حدودی غیرممکن است. با وجود این، شناسایی و پایش و عمق سنجی این نواحی و سواحل می تواند در انتخاب نواحی مجاز و ممنوع شنا کمک کند. عاملی که می تواند تاثیر بیشتری در این زمینه داشته باشد، اطلاع رسانی مناسب و آگاهی دادن به مدیران پلاژها وگردشگران ساحلی در خصوص وجود این جریان هاست ، شناسایی مناطقی با احتمال ایجاد جریان شکافنده، آگاه کردن هموطنان وگردشگران ساحلی و شناگران، نصب علائم هشدار وپرچم و آموزش از راه کتب درسی و ویدیو هاو کلیپ های اموزشی از طریق اینترنت و چاپ بروشور را برای جلوگیری از تلفات این پدیده بسیار مفید دانست.ا طلاع رسانی کافی در خصوص وجود و ماهیت این جریان ها و نحوه فرار از این جریان ها نقش کلیدی در نجات جان گردشگران ساحلی وشناگرانی که قصد دارند تنی به اب بزنند دارد. اطلاع رسانی می تواند از طریق رسانه ها، نصب علائم هشدار و پارچه نوشته های آموزشی و استقرار نجات غریق و تجهیز نجات غریق به پهباد در پلاژها و چاپ جزوه های آموزشی و توزیع مناسب آن میان گردشگران ساحلی در کنار طرح سالم سازی دریا در نواحی ساحلی بایستی مدنظر قرار گیرد . البته برای درازمدت می توان آموزش را از طریق محتوای آموزشی مدارس برنامه ریزی کرد.