خودروی برقی و آینده آن در ایران

خودروی برقی (Electric Vehicle) به اختصار EV ، به خودرویی گفته می شود که از باتری های قابل شارژ به عنوان منبع انرژی و از موتور الکتریکی به عنوان نیروی محرکه استفاده می شود. از سال 2008 میلادی با توجه به پیشرفت فناوری باتری ها، افزایش بیماری ها و مرگ های ناشی از آلودگی هوا، نگرانی ها در خصوص قیمت نفت و نیاز به کاهش گازهای گلخانه ای انقلابی اساسی در تولید خودروهای برقی صورت گرفته است. 

با گذر زمان و با مشکلاتی که ماشین های معمولی برای محیط زیست ایجاد کردند، ماشین های برقی بسیار مورد استقبال قرار گرفتند. زیرا در عصر جدید همه موجودات زنده از هوای آلوده رنج می برند و این خودروها هیچ گونه آلودگی را وارد هوا نمی کنند و سبب تولید کربن دی اکسید یا انواع آلاینده های مضر نمی شوند. 

خودروی برقی از اتومبیل هایی می باشد که برای کارایی از یک یا چند منبع الکتریکی نیرو دریافت می کنند. منبع های الکتریکی خودروهای برقی به وسیله یک سری باتری قابل شارژ شروع به کار می کنند که این باتری ها در بیشتر موارد در زیر کفه ی خودرو قرار می گیرند. 

از مزایای خودروی برقی نسبت به خودروی احتراقی می توان به کاهش قابل ملاحظه آلودگی هوای محلی، کاهش گازهای گلخانه ای و کاهش وابستگی به نفت اشاره کرد . در مقایسه با خودروهای با موتور درون سوز، خودروهای برقی کم صداتر بوده و هیچ گونه آلودگی خروجی را از اگزوز ندارند. خودروهای برقی را می توان در ایستگاه های شارژ متنوعی شارژ کرد این استگاه ها شارژ را می توان در مناطق و منازل مسکونی نصب کرد. 

امروزه انواع خودروهای برقی با گسترش بالایی وارد بازار شده اند. این خودروها با نام های مختلفی وجود دارند. در کشور ایران نیز چند خودروی برقی جدید ساخته شده است به طور کلی انواع خودروهای برقی شامل 3 دسته هستند. 

*خودروی برقی باتری دار (BEV)

*خودروی برقی پلاگین هیبرید(PHEV) 

*خودروهای برقی هیبریدی(HEV)

از فواید خودروی برقی می توان به موارد زیر اشاره نمود: 

1)افزایش شتاب 

2)کاهش حجم و وزن موتور 

3)کاهش هزینه های تعمیرات و نگهداری 

4)عدم مصرف انرژی در زمان آماده به کار(مصرف بهینه سوخت) 

5)کاهش انواع آلودگی ها(آلودگی صوتی ، آلودگی هوا) 

6)بهبود راندمان تبدیل انرژی 

7)رانندگی با کیفیت و صدای کم 

8)دوام قطعات خودرو 

همان اندازه که مزیت های خودروهای برقی برای خریداران جذاب و چشم گیر است کاستی ها و مشکلات این نوع خودروها نیز مساله ای مهم است که از جمله می توان به موارد زیر اشاره نمود: 

1)ماشین های برقی گران قیمت هستند.پ

2)قدرت کم خودروهای برقی 

3)تعداد اجزاء ، وزن بالا، عملکرد ضعیف 

4)زمان نامشخص تعویض باتری خودروی برقی 

5)تطابق نیافتن خودرو با آب و هوای سرد

6)نیاز به مراکز شارژ و تعمیرات خاص و هزینه بر

7)کم اطلاع بودن فروشندگان.

17% خودروها در ایران عمری بیش از حد استاندارد دارند و این مساله خود باعث افزایش مصرف سوخت شده است. بنزین در ایرن دومین سوخت پرمصرف در کشور است و با ورود خودروهای الکتریکی در ناوگان خودروهای سواری ایران امکان کاهش مصرف بنزین در ایران وجود دارد. تولید خودروهای برقی در ایران در ابتدای راه است. به همین دلیل دولت تعرفه گمرکی خودروهای برقی را به حداقل کاهش داده است تا مزیت رقابتی بودن را برای این خودروها افزایش دهد. با تمام حمایت هایی که از افزایش تعداد خودروهای برقی در سطح خیابان ها و جاده های کشور می شود اما هنوز هم بازار روی خوشی به این خودروها نشان نمی دهد که می توان به علت عمده ترس از نبود خدمات پس از فروش و مساله سرعت خودروهای برقی نسبت به خودروهای بنزینی اشاره نمود. این در حالی است که تجربه استفاده از خودروهای جدید برقی در دنیا نشان داده ، این خودروهای جدید نه تنها از خودروهای بنزینی پیشرفته از نظر سرعت و شتاب کم ندارند. بلکه از بسیاری جهات برتر از خودروهای بنزینی اند.

خودروی برقی در زمان خرید ، قیمت بالاتری نست به وسایل نقلیه بنزینی دارد. در حالیکه برای مصرف در درازمدت می توان هزینه بنزینی که مورد مصرف آن نیست را به عنوان پس انداز و جایگزین هزینه های اولیه دانست. 

در کلام آخر می توان گفت؛ توجیه تولید خودروهای برقی ،اقتصادی و محیط زیستی است. نباید فراموش کرد که اگرچه ماشین هایی از این نوع ، شتاب زیادی نمی گیرند و گران قیمت هستند، یا عملکرد آنها به خوبی یک وسیله نقیله بنزینی در بعضی موارد نیست ولی در راستای اهداف خاصی طراحی شده اند که بسیار اهمیت دارند. بی شک در آینده ای نه چندان دور ، شاهد ساخت انواع جدیدی از این خودرو که در دسترس عموم و ارزان تر باشند، نمونه هایی که جایگزینی مناسب برای ماشین های امروز با سطح آلایندگی بالا خواهند بود و ایستگاههای شارژی که تاکنون در ایران احداث شده اند هر زمانی که توسعه خودروی برقی رقم بخورد نصب و احداث ایستگاه شارژ شود و قابل استفاده برای عموم افراد جامعه باشند. 

 مهندس امیر حسین پور اصغر