عوامل تاب آوری کودکان

15 مرداد 1403 - خواندن 5 دقیقه - 11 بازدید

عوامل تاب آوری کودکان چیست؟

تاب آوری در کودکان به توانایی آنها در سازگاری مثبت با چالش ها و مشکلات زندگی اطلاق می شود.

تاب آوری در کودکان به معنای توانایی آنها برای مقابله با چالش ها و مشکلات زندگی است. این مفهوم شامل قابلیت های فردی و اجتماعی است که به کودکان کمک می کند تا در مواجهه با سختی ها و تغییرات، انعطاف پذیری و استقامت نشان دهند.

تاب آوری به معنای عدم شکست نیست، بلکه به این معناست که کودکان بتوانند به طور موثر با مشکلات روبرو شوند و از آنها عبور کنند. کودکان تاب آور معمولا از سلامت جسمی و روانی بهتری برخوردارند و کمتر به روش های ناسالم مانند انزوا یا رفتارهای تهاجمی روی می آورند

کودکان تاب آور کمتر از مشکلات اجتناب می کنند و کمتر به روش های ناسالم مانند حالت تدافعی، تهاجمی یا آسیب رساندن عمدی به خود با مشکلات برخورد می کنند.در صورت وجود مهارت تاب آوری در کودکان، آنها می توانند از شکست ها بهبود یافته و سریعتر به زندگی خود بازگردند.هنگامی که کودکان بر موانع و مشکلات غلبه می کنند، اعتماد به نفس آنها تقویت می شود و به آنها کمک می کند دفعه بعد که مشکلی پیش آمد احساس توانایی بیشتری داشته باشند.

برای تقویت تاب آوری کودکان به صورت روزمره، والدین و مربیان می توانند از روش ها و تکنیک های مختلفی استفاده کنند. این روش ها به کودکان کمک می کند تا با چالش ها و مشکلات زندگی بهتر کنار بیایند و مهارت های لازم برای مقابله با استرس را کسب کنند.


 عوامل موثر بر تاب آوری کودکان


تاب آوری کودکان تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:


 ویژگی های شخصیتی


کودکان تاب آور دارای ویژگی های شخصیتی مشترکی هستند که به آنها در پشت سر گذاشتن چالش های زندگی کمک می کند. این ویژگی ها شامل:


- مهربانی با خود: کودکان تاب آور می دانند زندگی کامل نیست و آنها مسئول نواقص خودشان یا زندگی نیستند.

- خوش بینی: کودکان تاب آور به آینده خوش بین هستند و معتقدند که اوضاع بهتر خواهد شد.

- انعطاف پذیری: کودکان تاب آور در برابر تغییرات انعطاف پذیر هستند و می توانند به راحتی با آنها کنار بیایند.

- حس هدف و معنا: کودکان تاب آور زندگی خود را هدفمند می دانند و معتقدند که زندگی معنادار است.


 محیط خانواده


محیط حمایتی و پر محبت خانواده نقش مهمی در پرورش تاب آوری کودکان دارد. والدین با ایجاد ارتباط صمیمی و اعتمادبخش با فرزندان خود، به آنها کمک می کنند تا مشکلات را بهتر مدیریت کنند. همچنین داشتن برنامه روزانه و حفظ آن در خانواده به کودکان کمک می کند تا با تغییرات بهتر کنار بیایند.


 محیط اجتماعی


محیط اجتماعی نیز می تواند بر تاب آوری کودکان تاثیر بگذارد. داشتن دوستان و همسالان حمایتگر، مشارکت در فعالیت های گروهی و داوطلبانه، و برقراری ارتباط با بزرگسالان مورد اعتماد از جمله عوامل موثر در این زمینه هستند.


 منابع تاب آوری کودکان


تاب آوری کودکان می تواند از طریق آموزش و تمرین افزایش یابد. برخی از منابع تاب آوری کودکان عبارتند از:


 آموزش مهارت های زندگی


آموزش مهارت های زندگی مانند حل مسئله، تفکر انتقادی، تصمیم گیری، و مدیریت هیجان ها به کودکان کمک می کند تا بهتر با چالش ها و مشکلات زندگی کنار بیایند.


 تمرین بازی های گروهی


بازی های گروهی مانند پیاده روی اعتماد و بازی نجات غریق می توانند به افزایش تاب آوری کودکان کمک کنند. در این بازی ها کودکان یاد می گیرند که به یکدیگر اعتماد کنند، همکاری کنند و در برابر مشکلات مقاومت کنند.


 ایجاد حس امنیت و اعتماد


ایجاد محیطی امن و اعتمادبخش برای کودکان می تواند به افزایش تاب آوری آنها کمک کند. والدین و مربیان با ایجاد ارتباط صمیمی و حمایتگر با کودکان و پاسخ دادن به نیازهای آنها، به آنها کمک می کنند تا احساس امنیت و اعتماد کنند.



تاب آوری کودکان به طور مستقیم با میزان موفقیت و پیشرفت آنها در ارتباط است و این مهارت را می توان در کودکی به خوبی ایجاد و تقویت نمود. با توجه به اهمیت تاب آوری در زندگی کودکان، والدین و مربیان باید به پرورش این مهارت در کودکان توجه ویژه ای داشته باشند. ایجاد محیطی حمایتی و امن، آموزش مهارت های زندگی، و تشویق کودکان به مشارکت در فعالیت های گروهی از جمله راهکارهایی هستند که می توانند به افزایش تاب آوری کودکان کمک کنند.


پژوهشگران و علاقه مندان به تاب آوری کودکان میتوانند به کتابهایی که معرفی میگردند نیز مراجعه فرمایید کتاب تاب آوری کودکان اثر وندی ماوس با ترجمه دکتر محمدرضا مقدسی مدیر و موسس خانه تاب آوری ایران و طیبه سرلک و همچنین کتاب تاب آوری ، منابع و گفتمان نیز با ویراستارای طیبه سرلک توسط انتشارات ورجاوند منتشر و در دسترس دانشجویان و اساتید گرامی و همچنین تسیهیلگران تاب آوری قراردارد .