گونه شناسی تزئینات خانه های قاجار (بررسی نمونه موردی اتاق آینه شهرکرد)

دوره قاجار به دلیل آغاز مرحله جدید از رابطه با غرب و جهان خارج و بسط حوزه قدرت های اروپایی به محدوده منافع و جغرافیای سیاسی ایران فراوانی دارد. در این میان تاثیر معماری و فرهنگ موثر در آن را نمی توان در تمامی بناهای احداث شده آن زمان نادیده گرفت. خانه های قاجاری احداث شده در شهرستان شهرکرد را می توان از جهات مختلفی از جمله تزئینات به کار رفته در آن بررسی نمود. علی رقم ارزش این خانه ها مطالعه کافی بر روی این خانه ها صورت نپذیرفته است. در این پژوهش سعی بر آن است که مولفه ها و ویژگی های تزئینات داخلی و خارجی خانه های قاجار خصوصا یکی از خانه های شاخص به نام اتاق آینه شهرکرد (منزل شخصی خاندان محمودیه از افراد پر نفوذ منطقه) مورد مطالعه قرار گیرد. عمده تزئینات مورد مشاهده در بنای مذکور می توان به سنگ های حجاری شده، اینه کاری و نقاشی داخلی بنا تقسیم نمود. هرچند هنوز شمه هایی از هنر ایرانی دوره های گذشته، در قسمت هایی از تزئینات هنر غرب در دوران قاجار، برخی از تزئینات و نقوش تحت تاثیر رئالیسم و طبیعت گرایی قرار گرفته و این هنر ساختمانی، در دوره قاجار نوعی بیان متفاوت به خود می گیرد. نقوشی از قبیل گل و گلدان، فرشته، انسان به صورت واقع گرایانه و رئال در تزئینات بنا مشاهده می شوند. در نهایت تلاش خواهیم کرد تا به هدف این مقاله که گونه شناسی تزئینات داخلی و خارجی بناهای در بازه تاریخی حکومت قاجاریان در منطقه شهرستان شهرکرد است نائل آئیم. این پژوهش به صورت کتابخانه ای و با بررسی شواهد میدانی به صورت مشاهده مستقیم و نتایج آن به صورت تحلیلی توصیفی ارائه شده است.

Keywords:

قاجاریه , تزئینات معماری , اتاق آینه , طبیعت گرایی , رئالیسم