شبیه سازی شوری خاک تحت منبع خطی در یک خاک ناهمگن و در شرایط غیرماندگار

محدودیت منابع آب در برخی مناطق، موجب کاربرد آب های نامتعارف و استفاده از سامانه های آبیاری با راندمان بالا نظیر آبیاری قطره ای شده است. عدم مدیریت صحیح در مصرف منابع آب، منجر به افزایش تجمع نمک در سطح خاک گردیده است. به سبب محدودیت های اجرایی مانند بالابودن هزینه و زمان بر بودن آزمایش های مزرعه ای، استفاده از مدل های شبیه-ساز برای مطالعه سناریوهای مختلف مدیریتی توصیه می شود. هدف پژوهش حاضر بررسی حرکت نمک در مقیاس مزرعه-ای و حالت غیرماندگار برای یک خاک سنگین ناهمگن با برآورد همزمان پارامتر های هیدرولیکی و انتقال املاح خاک به روش حل معکوس توسط مدل HYDRUS-2D می باشد. سامانه آبیاری قطره ای نواری به عنوان منبع خطی اجرا و با شوری های 279/1، 5/2 و 5 dSm-1، آبیاری انجام شد. 48 ساعت پس از اتمام آبیاری، نیم رخ خاک تا عمق 40 سانتی متری حفر و شبکه بندی شد. نمونه برداری از زیر تیپ و فاصله ی افقی 20 سانتی متری از تیپ برای تعیین شوری عصاره اشباع خاک (ECe) صورت گرفت. مقادیر ECe مشاهده ای و شبیه سازی شده توسط آماره های nRMSE و CRM مقایسه شدند. شوری خاک شبیه سازی شده اندکی کم تر از مقادیر مشاهده ای به دست آمد. محدوده ی nRMSE برای زیر تیپ بین 79/2 تا 49/18 درصد و برای جانب تیپ بین 08/3 تا 20 درصد به دست آمد که در رده ی عالی تا خوب قرار می گیرد. محدوده ی CRM در زیر تیپ 049/0- تا 097/0 و در جانب تیپ 065/0- تا 081/0 به دست آمد. بنابراین می توان از این مدل به عنوان ابزاری مناسب، برای طراحی و مدیریت آبیاری قطره ای نواری با آب شور و لب شور استفاده کرد.

Keywords:

تجمع نمک , HYDRUS-2D , آب شور