بررسی عوامل اثر گذار بر فرسودگی تحصیلی از دیدگاه دانشجویان و اعضای هیات علمی

فرسودگی تحصیلی باعث ایجاد احساس درماندگی، تحریک­پذیری، ناامیدی در دانشجویان و درنتیجه کاهش انگیزه و افت عملکرد و پیشرفت تحصیلی دانشجویان می­شود؛ شناسایی عوامل اثرگذار بر فرسودگی تحصیلی دانشجویان در جهت ارائه راهبردها و راهکارهایی برای کاهش آن از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگویی مفهومی برای تبیین عوامل موثر بر فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور انجام شد. در این پژوهش از روش کیفی تحلیل محتوا استفاده شد. جامعه موردمطالعه در این پژوهش شامل دانشجویان و اساتید دانشگاه های دولتی کشور بودند که با روش نمونه­گیری گلوله برفی برای مطالعه شناسایی شدند. پس از دو مصاحبه گروهی نیمه ساختاریافته با دانشجویان (21 نفر) و اساتید (10 نفر) و 6 مصاحبه انفرادی با اساتید و 14 مصاحبه انفرادی با دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور، شامل 31 استان در سال 1396، اشباع دادها حاصل گردید. داده­های حاصل از بحث و گفتگو با دانشجویان و اساتید موردمطالعه با استفاده از تحلیل محتوای عرفی کدگذاری و طبقه­بندی شدند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مولفه­های اصلی الگوی مفهومی عوامل موثر بر فرسودگی تحصیلی دانشجویان نظام آموزش عالی دولتی کشور شامل: ناکارآمدی آموزش، عوامل فرهنگی، تقلب علمی، اقتصادمحور شدن آموزش، مشکلات خانوادگی، ضعف علمی و رفتاری اساتید، مشکلات زیرساختی، عامل حمایتی- انگیزشی و ویژگی های شخصیتی بودند. نتایج این مطالعه دستاوردهای مناسبی برای کمک به سیاست گذاران، برنامه­ریزان و آموزشگران نظام آموزش عالی کشور در جهت کاهش فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان به همراه دارد.

Keywords:

تحلیل محتوای عرفی , فرسودگی تحصیلی , نظام آموزش عالی