مطالعه بازتاب آموزه های قلندریه در شعر فارسی

ادبیات فارسی در هر یک از سازه های نظم و نثر خود بستری پیدایش اندیشه هایی ماندگار در سرتاسر تاریخ پیدایش آن بوده است. تصوف نیز از این دیدگاه بخشی از فراگیری خود را در سده های پنجم به بعد مدیون استفاده از ادبیات فارسی می داند. قلندریه شاخه ای از اندیشه صوفیانه است که از جمله بر کناره گیری از دنیا تاکید دارد. جلوه گری قلندریه را در ادبیات فارسی باید به ویژه از دیدگاه جایگاه تصوف در این جلوه از معارف انسانی ارزیابی کرد. بازتاب اندیشه قلندریه را در شعر فارسی می توان در دو دسته ملامتیه و نیز اباحه گری جای داد. شماری از آثار شاخص ادبیات فارسی همانند دیوان حافظ و به ویژه قلندرنامه خطیب فارسی نشان دهنده بسترهای پیوند میان قلندریه و ادب فارسی هستند. این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع دسته اول پژوهشی در پرتو رهیافت پژوهش های میان رشته ای نگاشته شده است، درصدد است تا مهم ترین جلوه ها و نیز پیامدهای اندیشه های قلندریه را بر شعر فارسی بررسی کند. این پژوهش دریافته است که بازتاب اندیشه های قلندریه در شعر فارسی، از یک سو بهع ماندگاری این اندیشه در روزگار خود از سوی دیگر به پایایی تاریخی آن در روزگار ما انجامیده است

Keywords:

ادبیات فارسی , قلندریه , تصوف , شعر فارسی