ارزیابی ریسک بهداشتی فلزات سنگین (آلومینیوم، منگنز، باریم، مس، استرانسیوم) در سبزیجات کشت شده در محدوده دفن پسماند جامد شهر تهران

آلودگی به فلزات سنگین یکی از مشکلات مهم زیست محیطی و یکی از نگرانی های مهم بهداشت مواد غذایی است و تجمع آنها در بدن می تواند منجر به تغییرات آسیب شناختی در اندام ها و بیماری های مختلف گردد. از اینرو بر آن شدیم تا مطالعه ای به منظور بررسی میزان غلظت و ارزیابی ریسک بهداشتی فلزات سنگین از جمله آلومینیوم، منگنز، باریم، مس و استرانسیوم را در سبزیجات کشت شده در محدوده دفن پسماند جامد، شهر تهران انجام دهیم. در این پژوهش دو نمونه سبزی ( گل کلم و تره فرنگی ) از نزدیک ترین نقاط سبزی کاری شده در پایین دست محدوده دفن پسماند جامد شهر تهران، در پاییز 1397 تهیه و جهت آنالیز به آزمایشگاه منتقل شد. در آزمایشگاه سبزی ها پس از شستشو و آماده سازی، هضم اسیدی گردید و عصاره حاصل صاف شده و به حجم 23 میلیلیتر رسید و در نهایت غلظت فلزات سنگین با استفاده از دستگاه ICP تعیین شد و با استفاده از فرمول ها و روابط تجربی میزان ریسک غیرسرطان زایی مورد ارزیابی قرار گرفت. میانگین غلظت آلومینیوم، منگنز، باریم، مس و استرانسیوم در نمونه گل کلم به ترتیب برابر 127، 74، 20، 14 و 610 و در نمونه تره فرنگی به ترتیب برابر 177، 109، 90، 16، 11110 میلی گرم بر کیلوگرم بود. غلطت های به دست آمده بالاتر از محدوده استاندارد ارائه شده توسط FAO و WHO برای گیاهان و سبزیجات می باشد. همچنین شاخص خطر غیرسرطان زایی ( HI ) به دست آمده برای گل کلم برابر با 1.18E-02 و برای تره فرنگی برابر با 2.11E-.2 بود. با توجه به شاخص خطر به دست آمده که پایین تر از یک می باشد، مصرف این محصولات خطری برای سلامت مصرف کنندگان ندارد و بایستی تدابیری اندیشیده شودکه اجازه ندهد غلظت این عناصردر طی زمان افزایش یابد.

Keywords:

فلزات سنگین , سبزیجات , شاخص خطر , شهر تهران