کودهای زیستی فسفاته (باکتریهای حل کننده فسفات – قارچهای میکوریز)

اگرچه یکی از راههای برطرف ساختن نیاز فسفر گیاهان استفاده از کودهای شیمیایی است ولیکن محدود بودن این منابع، افزایش قیمت تمام شده آن و مخاطرات زیست محیطی ناشی از کاربرد آنها و تثبیت شدن قسمت اعظم کود فسفاته مصرفی به شکل غیر قابل استفاده برای گیاه، توجه به کودهای زیستی فسفاته را ایجاب م ی کند . نگاهی به طبیعت و سازوکارهایی که اتخاذ نموده است ما را به مدیریت بهتر رهنمون خواهد شد ، سازوکارهایی چون سازگاریهای گیاهان و راهکارهای مختلف در جذب فسفات تا دخالت میکروفلور خاک و ریزوسفر در تامین فسفات خاک از این نمونه هستند. اما در برخی موارد نیاز به اعمال مدیریتی است تا میزان و سهم هر یک را افزایش داد. در این میان تغییر جمعیت فعال ریزوسفری خاک معقولانه تر به نظر می رسد، زیرا که تولید و تکثیر آنها به شیوه ای آسان قابل انجام م یباشد. باکتر یهای حل کننده فسفات از جنس Enterobacter و Rhizobium ،Bacillus ، Pseudomonas برای افزایش فراهمی فسفر مورد نیاز گیاه و همچنین رشد و عملکرد، کارآمدتر به نظر م یرسند. قارچهای میکوریز گروه متنوعی از قارچهای همزیست را شامل م یشود ولی مهمترین نوع آن در ارتباط با گیاهان زراعی میکوریز آربوسکولار به حساب م یآید و در مقایسه با باکتریهای ح لکننده فسفات که به راحتی م یتوان تکثیر نمود استفاده از قارچهای میکوریز نوع آربوسکولار با محدودیت بزرگی به نام تکثیر این قارچه ا در محیط مصنوعی و بدون حضور میزبان (موجود زنده) مواجه است. اولین گام در بهره گرفتن از توان زیستی خاک رسید ن به یک ریزسازواره با توان حل کنندگی فسفات بالا و در ادامه تهیه زادمایه میکروبی است، که خود شامل انتخاب حامل مناسب و تولید انبوه باکتری حل کننده فسفات و در مرحله آخر رو شهای کنترل کیفی و توزیع کود زیستی می باشد . در رابطه با قارچهای میکوریز به نظر استفاده از این قارچها در خزانه گیاهی و نهالستا نها راه مناسبی برای تکثیر و برقراری این رابطه همزیستی مفید باشد و از توان بالقوه آنها در تولید گیاهانی که از طریق کشت بافت ازدیاد م یشوند نبایستی غافل شد.

Keywords:

کودهای زیستی , باکتریهای حل کننده فسفات , قارچهای میکوریز