آسیب شناسی فرآیند سیاست گذاری؛ ضرورتی برای تبیین آینده صنعت گردشگری

طبق آمار سازمان جهانی گردشگری ایران رتبه دهم جاذبه های تاریخی و باستانی و رتبه پنجم جاذبه های طبیعی رادر جهان داراست؛ با وجود این ایران تاکنون توفیق چندانی در صنعت گردشگری نداشته است. بهره گیری از ظرفیت هایموجود در صنعت گردشگری مستلزم سیاست گذاری اصولی و برنامه ریزی دقیق و همه جانبه در این حوزه است. ازاین روپژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی فرآیند سیاست گذاری در حوزه صنعت گردشگری ایران انجام شده است. این پژوهشاز نظر هدف، در شمار پژوهش های کاربردی و از نظر ماهیت داده های پژوهشی، طرح آمیخته به شمار می رود. جامعه هدفپژوهش حاضر را سیاست گذاران، متخصصان و مدیران حوزه گردشگری تشکیل می دهند. شیوه انتخاب نمونه برای بخشکیفی پژوهش، غیر احتمالی و با استفاده از شیوه های نمونه برداری هدفمند و مبتنی بر روش نمونه گیری ملاکی به حجم16 نفر است. یافته های بخش کیفی در چهار سطح اصلی فرایند سیاست گذاری شامل سطح کلان سیاست گذاری، سطحبرنامه ریزی و هدف گذاری، سطح اجرای سیاست ها و سطح ارزیابی سیاست ها و 20 مضمون فرعی دسته بندی شدند. دربخش کمی پرسشنامه ای با طیف 5 درجه ای لیکرت تهیه و بین 30 نفر از متخصصان و مدیران گردشگری (که به شیوهتصادفی انتخاب شدند) توزیع شد. سپس داده های حاصل از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار آماری Spssو با آزمون Friedman تجزیه وتحلیل و رتبه بندی شد. نتایج پژوهش نشان میدهد عمده نارسایی موجود در فرآیند سیاست گذاری صنعت گردشگری به سطح کلان سیاستگذاری و سطح برنامه ریزی و هدف گذاری بازمی گردد. با توجه به رتبه بندی انجام شده 3 چالش اساسی در فرآیند سیاست گذاری بخش گردشگری به ترتیب اهمیت عبارتند از: 1. نهادهای متعددتصمیم گیر و فقدان مرجعیت سیاست گذاری در بخش گردشگری؛ 2. بی توجهی به صنعت گردشگری در اسناد و قوانینبالادستی کشور؛ 3. ضعف و نارسایی نظام اداری و بوروکراسی در اجرای سیاست های تدوین شده.

Keywords:

گردشگری , سیاست گذاری , آسیب شناسی , هدف گذاری