بررسی میانگین و نوسانات عملکردی و درآمدی چهار رقم تجاری پسته

سرمایه و نقدینگی لازم برای تولید محصولات کشاورزی همواره به عنوان یک عامل محدودکننده درکشاورزی ایران بوده است. از آنجایی که درآمد، ترکیبی از میزان تولید و قیمت محصول است، لذا یکی از مشکلات کلان صنعت پسته کشور یعنی بالا بودن نوسانات درآمدی حاصل از تولید، خود ناشی از مشکل نوسانات بالای عملکرد محصول و نوسانات بالای قیمت محصول می باشد.این تحقیق به منظور بررسی میانگین و نوسانات عملکردی و درآمدی 4 رقم تجاری پسته شامل احمد آقایی، اکبری، کله قوچی و اوحدی در شهرستان های انار و رفسنجان اجرا شد. اطلاعات مورد استفاده در این تحقیق از طریق پرسشنامه از کشاورزان، تهیه شد. روش نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای می باشد. از مجموع روستاهای دو شهرستان، تعدادی نمونه بر اساس روشهای نمونه گیری تصادفی انتخاب شد. در مرحله بعد، از لیست کشاورزان ساکن در روستاهای نمونه، تعدادی از کشاورزان با روش های نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. تعداد نمونه برابر با 100 می باشد. سپس با مراجعه به کشاورزان انتخاب شده، از هر رقم پسته مورد تملک، یک باغ انتخاب و با مراجعه به باغ معیارهای مرتبط با عملکرد و نوسانات حاصل از آن محاسبه و استخراج گردید.جهت اندازه گیری عملکرد در هکتار هر باغ پسته، میزان تولید واقعی صورت گرفته در 6 سال گذشته از کشاورز صاحب باغ پرسیده شد. علاوه بر آن، جهت محاسبه سود در هکتار، قیمت فروش محصول و هزینه ها نیز مورد سوال قرار گرفت. در نهایت میانگین و نوسانات عملکردی و درآمدی 4 رقم تجاری پسته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که رقم احمد آقایی بر اساس معیارهای میانگین عملکرد (7/1758 کیلوگرم در هکتار) و سود در هکتار (292530201 ریال) برترین رقم است و پس از آن رقم اکبری قرار دارد. این در حالی است که رقم اوحدی از دیدگاه نوسانات عملکرد (06/53 درصد) دارای جایگاه بهتری نسبت به سه رقم دیگر می باشد. همچنینرقم کله قوچی از لحاظ میانگین عملکرد (6/1073 کیلوگرم در هکتار) و نوسانات تولید (14/73 درصد) در درجه پایینتری نسبت به سایر ارقام قرار داشت. لذا در صورتی که هدف،به حداقل رساندننوسانات درآمدی پسته کاران می باشد، بایستی بسته به منطقه مورد نظر، در کنار یکی از ارقام احمد آقایی یا اکبری، رقم اوحدی نیز تولید شود ودر صورتی که کشاورزی با کشت یک رقم پر بازده در پی حداکثر نمودن سود خود باشد، ممکن است در بعضی از سال ها با کاهش درآمد شدیدی روبرو شود. واژه های کلیدی:میانگین، عملکرد، پسته، نوسانات، درآمدی