واکنش عملکرد و اجزای عملکرد لاین های جدید سویا نسبت به تراکم

در این آزمایش تعداد پنج لاین خالص حاصل از نسل های در حال تفکیک سویا که در سال های گذشته مورد ارزیابی مقدماتی عملکرد قرار گرفته اند به همراه یک رفم خارجی میگمات و دو رقم تجارتی (کتول و سالند (شاهد)) جمعا شامل هشت رقم سویا، با چهار سطح تیمار تراکم (20، 35، 50 و 65 بوته در متر مربع) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی به صورت فاکتوریل با سه تکرار طی دو سال در منطقه دزفولو با آرایش کاشت دو خط روی پشته 75 سانتی متر، مورد ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد قرار گرفتند. هر پلات آزمایش شامل سه پشته ( شش خط کشت) به طول پنج متر بود که چهار خط وسط پس از حذف حاشیه برداشت شد.ثبت خصوصیات فنولوژیکی لاین ها مطابق با استاندارد فهر در هر آزمایش انجام شد. ثبت صفات کمی( ارتفاع بوته، ارتفاع غلاف، تعداد غلاف، تعداد گره ساقه اصلی، تعداد شاخه فرعی، تعداد دانه در غلاف و ...) بر اساس میانگین پنج بوته متوالی که به طور تصادفی از خطوط وسط برداشت میشوند انجام گرفت. عملکرد دانه بر مبنای شش متر مربع مساحت مفید برداشت شده از هر پلات آزمایشی اندازه گیری شده و سپس یک نمونه 50 گرمی دانه پس از ثبت صفت وزن 100 دانه جهت تعیین درصد روغن و پروتیین به آزمایشگاه بخش دانه های روغنی ارسال شد. اطلاعات به دست آمده به کمک نرم افزارMSTATC به صورت مرکب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و میانگین ها به کمک آزمون LSD مقایسه گردید.از نظر آماری اختلاف کاملا معنی داری بین ارقام، تراکم های مختلف و اثر متقابل بین آنها مشاهده شد. به صورتی که از نظر تیمار ارقام به ترتیب SG10، Salend، SG2، SG13 و SG4 با عملکردهای 3720، 3567، 3528، 3449 و 3417 کیلوگرم در هکتار رتبه های اول تا پنجم را احراز کردند. از نظر تیمار تراکم نیز بیشترین عملکرد دانه به ترتیب در تراکم 35 ، 20و 50 بوته در متر مربع با مقادیر 3773 و 3507 و3402 بدست آمد. برترین عملکرد دانه حاصل از ارقام SG4 و SG10 در تراکم 35 بوته با متوسط 3924 و 3903 بدست آمد.در جمع بندی نهایی می توان با توجه به اطلاعات کمی و کیقی، و تجزیه مرکب مشاهدات ثبت شده در مزرعه، ارقام شماره 4، 2، 13 و 10 را به عنوان ارقام برتر با تراکم کشت 35 بوته برای انجام پروژه های ترویجی و توسعه کشت در مزارع کشاورزان منطقه معرفی کرد.واژه های کلیدی :سویا ، ارقام ، تراکم ، لاین خالص، عملکرد دانه