بررسی وضعیت آبخوان و تخصیص آب شرب و کشاورزی منطقه رزک شهرستان جهرم و تعیین حریم کمی و کیفی منابع تامین با استفاده از GIS

در این تحقیق مدل های هیدرولوژی و آب های زیرزمینی موجود در نرم افزار ARCGIS، در تعین ظرفیت ایده آل آبخوان استفاده شدند. همچنین با استفاده از دو روش بررسی آزمایش پمپاژ از چاه رزک و تحلیل افت سطح تراز ایستابی سفره زیرزمینی کل حوزه، خصوصیات آبخوان تعیین شد. با توسعه مدل شبیه سازی بیلان تغذیه و برداشت آب از آبخوان به روش مونت کارلو، تحلیل دینامیکی از روند مدیریت منابع آب زیرزمینی در دو منطقه رزک و موردک و کل حوزه صورت گرفت و بر اساس آن موقعیت آبخوان در حوزه تعیین شد. ظرفیت آبخوان در شرایط ایده آل 180 میلیون مترمکعب و ظرفیت آبخوان تجدیدپذیر 85 میلیون مترمکعب به دست آمد. ضخامت آبخوان تجدیدپذیر100 متر، ضریب آبگذری 1/0 متر بر روز، پرازیتی آبخوان 1/0 و ضریب انتقال آبخوان110 مترمربع بر روز بودند. ظرفیت برداشت 60 لیتر بر ثانیه پیشنهاد شد که با اجرای پروژه های پیشنهادی تا 120 لیتر بر ثانیه قابل افزایش خواهد بود. به طورکلی روند تغییرات سختی آب در این دشت شمالی جنوبی بوده و در مرکز آن سختی آب شدیدتر از سایر مناطق بود. بررسی تغییرات زمانی هدایت الکتریکی از سال 89 تا 91 نشان داد که متاسفانه روند شور شدن آبخوان در این منطقه تداوم داشته و پهنه آن هرساله وسعت بیشتری یافته است. وضعیت آبخوان با برداشت آب حداکثر، نرمال و حداقل به ترتیب 120 ، 30 و 10 لیتر بر ثانیه از مناطق رزک و موردک از هرکدام از چاه ها بررسی شد. در شرایط حداکثر برداشت، در بسیاری از مناطق مخصوصا در محدوده شعاع تاثیر چاه ها تخلیه کامل اتفاق افتاد. به طورکلی در این شرایط برداشت آب از آبخوان باعث از بین رفتن پایداری لایه آبخوان در اطراف چاه های برداشت شد و پمپاژ پیوسته ای را در طول شبانه روز نداشت. علاوه بر این، حرکت آب از مناطق شمالی که کیفیت آب نامناسبی دارند به آبخوان اطراف چاه ها، باعث افت کیفیت آب شرب از این مناطق شد.واژه های کلیدی: آبخوان، مدل آب های زیرزمینی، حریم کمی و کیفی و ARCGIS