بررسی ناهنجاری های احتمالی رویشی و زایشی در نسل دوم درختان حاصل از کشت بافت خرمای رقم برحی

بروز ناهنجاری های متعدد رویشی و زایشی در نهال های کشت بافتی و سلب اعتماد نسبی نخل کاران در استفاده از آن ها در برنامه های توسعه نخیلات و تولید تعداد بسیار زیاد پاجوش در نهال های کشت بافتی، بررسی شرایط رشد رویشی و زایشی این گونه پاجوش های نسل دوم نهال های کشت بافتی را ضروری می نمود. تحقیقحاضردرقالبطرحکاملاتصادفیبا دو تیمار شامل پاجوش های نهال های کشت بافتی و پاجوش های درختان اصیل رقم برحی و در 3 تکرار کههرتکرارشامل6نخلازهرنوع نهال(پاجوش اصلی و پاجوش نهال کشت بافتی) می باشددرکلکسیونارقامتجاریخرمایپژوهشکدهخرماومیوه هایگرمسیریواقعدراهوازبهاجراگذاشتهشد. دراینتحقیقصفاترویشی و زایشی شامل درصدمیوه نشینی،درصد پارتنوکارپی و درصدریزشموردبررسیقرارگرفتوداده هابااستفادهازنرم افزارآماریMINITAB17موردتجزیهقرارگرفتومیانگین هابااستفادهازآزمونT-testموردمقایسهقرارگرفت. نتایج نشان داد که هر دو نوع نهال (پاجوش اصلی و پاجوش نهال کشت بافتی) بدون اختلاف معنی دار درصد گیرایی مشابهی دارند.در این تحقیق هر دو نوع نهال ناهنجاری رویشی خاصی را نشان ندادند. اما از نظر صفات زایشی، پاجوش های نهال های کشت بافتی با اختلاف معنی دار، درصد میوه نشینی کمتری نسبت به پاجوش معمولی داشتند. درصد میوه نشینی پاجوش های نهال های کشت بافتی حدود 29 درصد و پاجوش معمولی بیش از 60 درصد بود. درصد پارتنوکارپی نیز با اختلاف معنی دار در پاجوش های نهال های کشت بافتی بسیار بیشتر بود (حدود 45 درصد) اما میزان پارتنوکارپی در پاجوش های معمولی فقط در سال اول حدود 3 درصد بود اما در سال سوم انجام تحقیق به حدود صفر رسید. درصد ریزش میوه در هر دو نوع نهال اختلاف معنی دار نشان داد. در سال های 1392 و 1393 درصد ریزش نهال کشت بافتی بیشتر بود اما در سال 1394 درصد ریزش نهال پاجوشی شدت بیشتری گرفت.واژه های کلیدی: نخل خرما، رقم برحی، پاجوش نهال کشت بافتی، پاجوش معمولی، درصد گیرایی، ناهنجاری رویشی و زایشی.