مقایسه جنبه های اقتصادی و کیفی برداشت چند مرحله ای میوه خرمای مجول

خرمای مجول با توجه به درشتی و کیفیت بالای میوه یکی از ارقام مهم تجاری خرما می باشد. عدم رسیدگی هم زمان میوه روی خوشه یکی از مشکلات برداشت این رقم می باشد، زیرا برداشت زود هنگام به دلیل نارس ماندن بخش از میوه ها و برداشت دیر هنگام به سبب ریزش و یا ترش شدن میوه ها باعث از بین رفتن بخشی از عملکرد خواهد شد، لذا تعیین مناسب ترین مرحله برداشت خرمای مجول اهمیت زیادی در افزایش کمی و کیفی میوه تولیدی دارد. این طرح در قالب بلوک های کامل تصادفی به روش فاکتوریل با دو سطح پوشش و عدم پوشش خوشه و سه سطح آغاز برداشت متوالی پس از 25 ، 50 و 75% رسیدگی میوه ها روی خوشه و برداشت یک باره در زمان 100% رسیدگی میوه ها و 4 تکرار طی دو سال 1393 و 1394 در نخلستان مادری ستاد موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری کشور اجرا گردید. نتایج تجزیه مرکب دو سال اجرای آزمایش نشان داد که بین سال ها از نظر عملکرد تفاوت معنی داری وجود داشت. در مجموع عملکرد سال دوم بیش تر از سال اول آزمایش بود که با توجه به افزایش سن باروری توجیه پذیر است. تیمار پوشش خوشه خرما اثر مثبت و معنی داری بر تولید خرمای درجه یک و کاهش خسارت آفات داشت ولی میزان ترش شدن خرما در تیمار پوشش خوشه به صورت معنی-داری از نیمار بدون پوشش بیش تر بود که احتمالا در نتیجه تهویه نامناسب خوشه های پوشش دار بود. تیمار شروع برداشت خرما نیز اثر معنی داری بر کیفیت خرمای تولیدی داشت. تیمار شروع برداشت پس از 25% رسیدگی میوه با متوسط تولید 5/7 کیلوگرم بیش ترین خرمای درجه یک و با تولید 1/1 و 7/0 کیلوگرم خرمای درجه دو و سه، کم ترین خرمای درجه دو و سه را تولید نمود. تاخیردر برداشت میوه خرما به علت رطوبت بالای هوا، سبب افزایش حساسیت میوه خرما به ترش شدن و ریزش گردید، در نتیجه تولید خرمای درجه یک با تاخیر در برداشت به صورت معنی داری کاهش یافت. بین میانگین اثرات متقابل تیمارهای پوشش و زمان برداشت اختلاف معنی داری دیده نشد، به عبارتی نتایج اثرات متقابل شبیه اثرات ساده بود. بر همین اساس پوشش مناسب خوشه با شروع برداشت در هنگام 25% رسیدگی میوه با مجموع تولید 7/11 گیلوگرم خرما و درآمد 1718 هزار ریال در هر خوشه نسبت به سایر تیمارها برتر و قابل توصیه می باشد.کلمات کلیدی: خرما، پوشش خوشه، برداشت، کمیت، کیفیت، خسارت