بررسی سازگاری و ارزیابی کمی و کیفی دو رقم نارنگی کلمانتین وارداتی روی برخی از پایه های مرکبات در شمال کشور(فاز دوم)

نارنگی کلمانتین بدلیل مقاومت به سرما، زودرسی، عطر و طعم و مزه در شمال ایران از جایگاه قابل توجهی برخوردار است. مطالعه ای به منظور تعیین زمان مناسب برداشت و همچنین بررسی خصوصیات کمی و کیفی میوه در زمان برداشت در طی انبارداری و عمر انباری ارقام جدید نارنگی کلمانتین شامل نولز (Nules) و ماریسول (Marisol) و نارنگی کلمانتین رایج در منطقه (شاهد) روی پایه های نارنج، پونسیروس، سیتروملو و سیترنج با سه تکرار و طی دو سال انجام شد. بلافاصله بعداز برداشت میوه ها و طی نگهداری در سردخانه به فاصله زمانی هر ماه یکبار صفاتی چون وزن، TSS، TA، TSS/TA، رنگ سطح پوست میوه، pH، EC، درصد آبمیوه، میزان ویتامین ث اندازه گیری شد. نتایج نشان داد کهاثر متقابل سال در پایه از نظر عرض میوه، وزن میوه ودر صد مواد جامد محلول در سطح احتمال یک در صد معنی دار شد.اثر ساده رقم بر روی وزن میوه، تعداد بذر و در صد مواد جامد محلول در سطح احتمال یک در صد معنی دار شد. اثرات سال در رقم در عرض میوه ضخامت پوست و تعداد بذر TSS,% و TA% در سطح احتمال یک در صد معنی دار شد. اثر متقابل پایه در رقم بر وزن میوه ضخامت پوست تعداد بذرTSS,% و TA % معنی دار شد. اثرات متقابل سال در پایه در رقم بر وزن میوه و TA% معنی دار شد. اثر زمان برداشت روی همه صفات مورد ارزیابی به استثنای درصد آبمیوه در سطح 1% معنی دار شد. اثر رقم نیز روی همه صفات بجز اسیدیته کل و اثر پایه روی وزن، عرض،TSS، درصد آبمیوه و ویتامین ث معنی دار شد. رقم ماریسول رنگ گیری بیشتر و سریعتری نسبت به دو رقم دیگر داشت. در همه ارقام طی زمان های مختلف برداشت، میزان اسیدیته قابل تیتراسیون روند کاهشی معنی داری نشان داد. شاخص رسیدگی TSS/TAبه ترتیب در رقم ماریسول از اواخر مهر با (06/7) و رقم نولز و شاهد از اوایل آبان با میانگین 5/8 به حد استاندارد رسید. نتایج نشان داد که در طی نگهداری در سردخانه رنگ پوست تیره تر (L*پایین تر)، شدت رنگ بیشتر (C* بالاتر) و رنگ نارنجی پر رنگ (˚h پایین تر) بود. میزان TSS افزایش قابل توجهی در ماه دوم سردخانه نسبت به ارزیابی اولیه نشان داد. میزان TA % طی نگهداری در سردخانه برای هر سه رقم روی هر دو پایه روند کاهشی معنی داری داشت. همچنین میزان ویتامین ث کاهش معنی داری را برای هر سه رقم روی هر دو پایه نسبت به زمان قبل از ورود به سردخانه داشت. میزان EC و pH طی دو ماه نگهداری در سردخانه با روند افزایشی معنی داری همراه بود. درصد کاهش وزن هر سه رقم طی ماه دوم سردخانه روند افزایشی قابل توجهی را نسبت به قبل از ورود به سردخانه نشان داد. همچنین کمترین میزان کاهش وزن طی 30 روز انبارداری با میانگین 8/6 (b) مربوط به رقم ماریسول بود درحالی که ارقام شاهد و نولز با میانگین 9% تفاوت معنی داری با هم نداشتند. با توجه به نتایج بدست آمده از نظر زودرسی به ترتیب میوه های رقم ماریسول، نولز و شاهد بر اساس شاخص ها و استانداردهای رسیدگیTSS،TA، رنگ پوست میوه و TSS/TAاز اواخر مهر تا اوایلآبان قابلیت برداشت و عرضه به بازار مصرف را دارند.کلمات کلیدی: مرکبات، پایه، کلمانتین، صفات کمی، صفات کیفی