بررسی اثر کاربرد توام تنک خوشه، پوشش خوشه و تغذیه نخل خرمای رقم مضافتی بر کاهش عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرما در دو شهرستان ریگان و فهرج در استان کرمان

عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه خرما یکی از عوامل مهم خسارتزای خرمای استان کرمان می باشد. رقم مضافتی یکی از حساس ترین ارقام به این عارضه بوده بطوریکه در بعضی از نخلستان ها خسارت عارضه روی این رقم به ‮‭100‬ درصد هم می رسد. بر اساس آخرین یافته های تحقیقاتی، استفاده توام از تغذیه با کودهای ماکرو و میکرو ، تنک خوشه ها، پوشش دم خوشه و خوشه در مرحله خارک به منظور کاهش خسارت عارضه مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور در دو منطقه ریگان و فهرج چهار نخلستان که سابقه عارضه را داشتند انتخاب، سپس ‮‭50‬ اصله نخل هم سن در هر نخلستان علامت گذاری و پلاک کوبی گردید. پس از عملیات هرس و تکریب، تغذیه درنیمه بهمن ماه ‮‭1391‬ براساس آزمون خاک با کودهای ماکرو (ازت، فسفر و پتاسیم)و میکرو (آهن، روی، منگنز و مس)به صورت چالکود مخلوط با کود دامی پوسیده و سوپرجاذب انجام شد. گرده افشانی و حذف یک سوم نوک خوشه ها در زمان گرده افشانی انجام شد. سپس خوشه های اضافی براساس نسبت 8 برگ به 1 خوشه حذف شد و در هفته سوم، هفتم، دهم و پانزدهم پس از گرده افشانی، سولو پتاس به میزان ‮‭200‬ گرم برای هر نفر نخل به تشتک های پر آب داده شد. پس از هدایت خوشه ها، دم خوشه ها با لیف نخل پوشش داده شد و در اوایل خارک پوشش دهی خوشهصها با سبد حصیری انجام گرفت. در قطعه شاهد نیز ‮‭50‬ نفر نخل انتخاب شد و عملیات باغبانی نخلستان براساس عرف محل انجام گردید و در پایان عملکرد و بعضی از خصوصیات کم ی میوه محاسبه و قطعه شاهد و تیمار(طرح) با هم مقایسه شدند.نتایج آزمون ‭T (T test) ‬نشان داد، درصد و شدت خسارت عارضه در هر چهار نخلستان به طور معنی داری در سطح کمصتر از %1 کاهش یافته، به طوریصکه شدت خسارت عارضه در منطقه ریگان،در نخلستان اول از ‮‭24/62‬ درصد در قطعه شاهد، به ‮‭1/62‬ درصد و در نخلستان دوم از ‮‭33/77‬ درصد، به ‮‭1/22‬ درصد در قطعه تیمار کاهش داشته است. در منطقه فهرج در نخلستان اول شدت خسارت از ‮‭34/69‬ درصد در قطعه شاهد، به ‮‭2/32‬ درصد و در نخلستان دوم از ‮‭40/20‬ درصد، به ‮‭7/98‬درصد در قطعه تیمار کاهش داشته است. علاوه بر این عملکرد و خصوصیات کم ی میوه ها نیز افزایش داشته است. واژهصهای کلیدی:عارضه پژمردگی و خشکیدگی خوشه، مضافتی، ریگان و فهرج، کرمان