ارزیابی مقاومت ژنوتیپ های گندم نان و دوروم دیم به بیماری زنگ زرد گندم با عامل Puccinia striiformis f. sp. tritici
صاحب اثر: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
نوع محتوی: طرح پژوهشی
Language: Persian
استان موضوع گزارش: آذربایجان شرقی
شهر موضوع گزارش: مراغه
Document ID: R-1054572
Publish: 16 February 2019
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
View: 137
Pages: 56
Publish Year: 1394
نسخه کامل Research منتشر نشده است و در دسترس نیست.
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
Abstract:
زنگ زرد گندم با عامل Puccinia striiformis f. sp. tritici یکی از مهمترین بیماریهای گندم در ایران می باشد. استفاده از ارقام مقاوم یکی از بهترین روش های کنترل این بیماری می باشد. بمنظور بررسی واکنش 193 ژنوتیپ گندم دیم، انتخابی (1392-93) نسبت به بیماری زنگ زرد در شرایط مزرعه ای (مقاومت گیاه کامل در 5 منطقه مراغه، مشهد، زرقان فارس، مغان و میاندوآب) و گیاهچه ای (مقاومت گیاهچه ای درکرج) این آزمایش اجرا گردید. در شرایط کنترل شده گلخانه، ژنوتیپ ها با استفاده از نژادهای Zarghan 6E158A+،Yr27 و +Mashhad 6E0A تلقیح و یادداشت برداری در مقیاس 4-0 انجام گرفت. یادداشت برداری مزرعه ای از شدت بیماری بر اساس روش اصلاح شده کاب و تیپ آلودگی براساس روش رولفز و همکاران در مرحله گیاه بالغ انجام گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که در مشهد 148 ژنوتیپ، در زرقان فارس تعداد 96 ژنوتیپ، و در مغان 141 ژنوتیپ دارای مقاومت قابل قبولی در برابر بیماری بودند. از میان آنها تعداد 75 ژنوتیپ در هر سه منطقه مذکور دارای عکس العمل مقاوم و قابل قبولی بوده و انتخاب گردیدند که شامل 61 ژنوتیپ از گندم های نان و 14 ژنوتیپ از گندم های دوروم می باشد. تلفیق نتایج ارزیابی در مرحله گیاهچه ای با 2 نژاد مذکور نشان داد که تعداد 115 ژنوتیپ در مقابل هردو نژاد مقاوم می باشد که شامل 95 ژنوتیپ گندم نان و 20 ژنوتیپ گندم دوروم می باشد. همچنین تعداد 57 ژنوتیپ در مرحله گیاهچه ای (در برابر هر دو نژاد) و گیاه بالغ (در هر سه منطقه) دارای واکنش مقاوم بود که 47 ژنوتیپ گندم نان و10 ژنوتیپ گندم دوروم می باشد. این نوع مقاومت می تواند از نوع مقاومت اختصاصی باشد. از 193 ژنوتیپ ارزیابی شده تعداد 3 ژنوتیپ در مرحله گیاهچه ای در برابر هر دو نژاد، حساس و در مرحله گیاه بالغ در تمام مناطق مقاوم بود. احتمالا این ژنوتیپ ها دارای مقاومت از نوع مقاومت پایدار یا مقاومت گیاه کامل (Adult Plant Resistance) می باشند که توسط چند ژن کنترل می گردد. واژه های کلیدی: بیماری زنگ زرد - گندم - ارزیابی مقاومت - Puccinia striiformis f.sp tritici