تاثیر ناهنجاری کتوز بر فاکتورهای خونی و تولید و ترکیبات شیر در گاوهای نژاد هلشتاین استان گلستان

طی این تحقیق ‮‭50‬ راس گاو شیری نژاد هلشتاین در ‮‭10‬ گاوداری استان گلستان از نظر شاخص تولید بالا بطور تصادفی انتخاب شدند. طی روزهای ،3 ،7 ،‮‭10‬ ،‮‭14‬ ،‮‭17‬ ،‮‭24 21‬ و ‮‭28‬ بعد از زایمان از ورید دمی نمونه گیری جهت اندازه گیری بتاهیدروکسی بوتیرات انجام شد همچنین طی روزهای ذکر شده نمونه شیر جمع آوری گردید و ترکیبات شیر و غلظت بتاهیدروکسی بوتیرات در آن اندازه گیری شد. تولید شیر روزانه نیز تا روز ‮‭60‬ بعد از زایمان ثبت گردید.علاوه بر آن طی روزهای ذکر شده نمونه گیری خوراک از آخور و سیلاژ ذرت از سیلو نیز جهت اندازه گیری مواد مغذی و اسیدهای چرب فرار انجام گرید.طی مطالعه انجام شده در استان گلستان، ‮‭58‬ درصد گاوها طی ماه اول شیردهی مبتلا به کتوز تحت بالینی بودند. همبستگی بالایی بین بتاهیدروکسی بوتیرات و اسیدهای چرب غیراستریفیه نشده پلاسما و همچنین بین بتاهیدروکسی بوتیرات پلاسما و شیر وجود داشت. تولید شیر گاوهایی که مبتلا به کتوز تحت بالینی بودند کاهش داشت (‮‭0/01‬‭> p) ‬نسبت به گاوهای سالم افزایش یافته بود. کتوتست مثبت کاذب گویا نسیت پایینی داشت و غلظت ‮‭200‬ میکرومول یا بالاتر بتاهیدروکسی بوتیرات در شیر بیانگر کتوز تحت بالینی بود. نتایج نشان داد بهترین زمان برای شتاسایی کتوز به کمک کتوست روزهای ،‮‭14 10‬و‮‭17‬ بعد از زایمان می باشد. در جیره های کاملا مخلوط گاوداری های تحت مطالعه غلظت انرژی خالص شیردهی، درصد پروتیین و کربوهیدرات های غیر فیبری پایین تر از ارقام پیشنهادی ‭NRC‬‮‭2001‬ بود اما میزان دیواره سلولی بالاتر از مقدار پیشنهادی ‭NRC‬‮‭2001‬ بود. تنها انرژی میزان انرژی خالص شیردهی اثر معنی دار(‮‭0/0 5‬‭P<) ‬بر بروز کتوز تحت بالینی در گاوهای مطالعه شده داشت. غلظت اسید بوتریک در تقریبا نیمی از سیلاژهای ذرت بالاتر از حد مجاز بود اگر چه تاثیر معنی داری در وقوع کتوز تحت بالینی نداشت. افت نمره وضعیت بدنی طی ماه اول شیردهی بالاتر از ‮‭0/5‬ بود زیرا میزان انرژی جیره های کاملا مخلوط پایین تر از نیاز روزانه حیوان بود. نمره وضعیت بدنی اغلب گاوها به هنگام زایمان طبیعی بود و اثر معنی دار بر بروز کتوز تحت بالینی نداشت.نتیجه تحقیقات انجام شده نشان می دهد مهمترین عامل بروز کتوز تحت بالینی در گاوهای تازه زا پایین بودن سطح انرژی شیردهی می باشد. واژه های کلیدی: کتوز تحت بالینی، بتا هیدروکسی بوتیرات، اسیدهای چرب استریفیه نشده درصد چربی و پروتیین شیر